VERZAMELPAGINA
BELEID
Intersekse is sinds 2017 toegevoegd aan het Nederlandse emancipatie beleid. Sinds die tijd is er al veel gebeurd, maar nog steeds zijn er veel Nederlandse instanties en organisaties waar intersekse nog niet is terug te vinden in het beleid. Op deze pagina worden veel beleidsgebieden genoemd waar intersekse een grote of een kleine plek behoort te hebben.
1,1 procent van alle Nederlanders
1 op de 90, ofwel 1,1 procent van alle Nederlanders voldoet aan de definitie van intersekse.1212: Intersekse is niet zeldzaam.Het is een misvatting dat intersekse zeldzaam is. 1 op de 90, dat zijn 190.000 mensen. Dat zijn meer mensen dan er in Nijmegen wonen. Om uiteenlopende redenen hanteert niet iedereen die aanduiding voor zichzelf.4343: Intersekse en DSD kunnen naast elkaar gebruikt worden.Het is een misvatting dat intersekseactivisten anderen het gebruik van de term DSD willen verbieden.4444: DSD is niet hetzelfde als intersekse.Het is een misvatting dat DSD hetzelfde is als intersekse. En om andere uiteenlopende reden is het overgrote deel van deze mensen onzichtbaar. Dat laatste komt ook omdat er tot nu toe nauwelijks beleid is ontwikkeld voor deze groep. Tot ongeveer 2003 waren onzichtbaarheid en geheimhouding zelfs officieel onderdeel van de medische behandeling die intersekse mensen kregen.2121: Een coming-out als intersekse persoon is niet noodzakelijk.Het is een misvatting dat eerst maar eens meer intersekse mensen zichtbaar moeten zijn voordat….6161: Nnmb’s kunnen ernstige negatieve gevolgen voor het kind hebben.Het is een misvatting dat nnmb’s geen negatieve gevolgen hebben voor het kind.131131: Moeten zwijgen is ook discriminatie.Het is een misvatting dat het niet ervaren van discriminatie betekent dat er geen sprake is van discriminatie. Intersekse werd, en wordt in de praktijk nog steeds, gezien als een ziekte waarvoor genezing mogelijk zou zijn6363: Intersekse is geen medische conditie die genezen moet worden.Het is een misvatting dat een kind na een nnmb niet meer intersekse is..
Feitelijk volgt de interseksegemeenschap een emancipatiepad dat eerder is afgelegd door vrouwen1Voor wie het al bijna vergeten is: begin 1900 was het voor vrouwen nog onmogelijk om te stemmen en te studeren. In de jaren 1950 moesten getrouwde vrouwen stoppen met werken en mochten zij geen eigen bankrekening hebben. In de jaren 1970 moest Dolle Mina nog opkomen voor het recht op abortus. Nog steeds zijn vrouwen ondervertegenwoordigd in leidinggevende functies en te vaak worden zij in gelijke functies minder betaald dan mannen. , homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, en transgender personen. Deze groepen hebben een jarenlange strijd moeten leveren om hun rol in de samenleving te kunnen opeisen: het recht om jezelf te mogen zijn. In alle gevallen was het uiteindelijk beleid dat de rechten van de gemarginaliseerde groepen een breed draagvlak gaf. Om die reden is opname van intersekse in beleid ook voor de interseksegemeenschap van groot belang4545: De introductie van DSD heeft de emancipatie van intersekse personen vertraagd.Het is een misvatting dat de introductie van DSD geen schade voor de intersekse-emancipatie heeft opgeleverd.142142: De emancipatie van intersekse mensen vindt plaats in de maatschappij, niet in ziekenhuizen.Het is een misvatting dat medische kennis noodzakelijk is voor de emancipatie van intersekse mensen..
Belangrijk om te onthouden
- Definitie van intersekse: Intersekse11: Definitie van intersekse.Het is een misvatting dat onduidelijk is wat intersekse is. is niet een derde geslacht1010: Intersekse is geen ‘derde sekse’.Het is een misvatting dat intersekse een derde sekse is., noch een aparte groep tussen mannen en vrouwen33: Intersekse is geen onnodig ‘hokje’.Het is een misvatting dat intersekse mensen zichzelf in een onnodig ‘hokje’ stoppen.88: Sekse is een spectrum, geen dichotomie.Het is een misvatting dat sekse een dichotomie is.99: Intersekse betekent niet ‘tussen man en vrouw’.Het is een misvatting dat intersekse ‘tussen man en vrouw’ betekent.2929: De meeste intersekse mensen zijn man of vrouw.Het is een misvatting dat intersekse mensen geen man of vrouw kunnen zijn.. Veel intersekse personen identificeren zich als man of vrouw en zijn niet herkenbaar als intersekse2121: Een coming-out als intersekse persoon is niet noodzakelijk.Het is een misvatting dat eerst maar eens meer intersekse mensen zichtbaar moeten zijn voordat….. Intersekse gaat over de ervaring van alleen onder medische voorwaarden tot de categorieën man en vrouw te worden toegelaten66: Niet iedereen kan zich intersekse noemen.Het is een misvatting dat iedereen zichzelf intersekse mag noemen.. Intersekse is geen keuze66: Niet iedereen kan zich intersekse noemen.Het is een misvatting dat iedereen zichzelf intersekse mag noemen. en is ook niet te genezen 6363: Intersekse is geen medische conditie die genezen moet worden.Het is een misvatting dat een kind na een nnmb niet meer intersekse is..
- Non-consensuele Niet-noodzakelijke Medische Behandelingen (NNMB’s): Deze praktijken, uitgevoerd op intersekse kinderen8080: Nnmb’s komen in Nederland nog steeds voor.Het is een misvatting dat dit soort operaties tegenwoordig niet meer voorkomt., zijn niet noodzakelijk en kunnen worden uitgesteld8484: Nnmb’s kunnen per definitie worden uitgesteld en zijn daarom geen noodzakelijke medische interventies.Het is een misvatting dat een medische behandeling van intersekse kinderen noodzakelijk is. zonder de gezondheid van het kind in gevaar te brengen5454: Argumenten van anderen dan de patiënt zelf mogen niet leiden tot een geslachtsbevestigende behandeling.Het is een misvatting dat jong opereren grote voordelen heeft (en andere argumenten voor vroege chirurgie).. NNMB’s zouden alleen moeten plaatsvinden wanneer het kind oud genoeg is om zelf toestemming te gevenDD: Het niet-gepubliceerde proefschrift van John Money uit 1952 toont aan dat 'normaliserende' behandelingen niet nodig zijn.Het is een misvatting dat de psycholoog John Money ooit heeft aangetoond dat nnmb's noodzakelijk zijn.147147: Er zijn goede redenen om nnmb’s wettelijk te reguleren.Het is een misvatting dat er geen specifieke reden is om nu tot regulering van nnmb’s te komen.. Internationale organisaties zoals de Verenigde Naties, de Raad van Europa en het Europees Parlement bevelen een verbod hierop aanBB: Intersekserechten worden erkend door instanties en in verdragen.Het is een misvatting dat onduidelijk is wat de rechten van intersekse mensen zijn.147147: Er zijn goede redenen om nnmb’s wettelijk te reguleren.Het is een misvatting dat er geen specifieke reden is om nu tot regulering van nnmb’s te komen.. Het is noodzakelijk te erkennen dat intersekse-emancipatie niet in ziekenhuizen plaatsvindt, maar in de maatschappij126126: Intersekse-emancipatie vindt plaats in de maatschappij; artsen spelen daarin een ondergeschikte rol.Het is een misvatting dat artsen de grootste bedreiging vormen voor de lichamelijke integriteit en autonomie van intersekse mensen. en dat demedicalisering noodzakelijk is143143: Demedicalisering is noodzakelijk; het leidt tot goedkopere én betere zorg voor intersekse mensen.Het is een misvatting dat demedicalisering niet nodig is.. Artsen proberen het tegendeel aan te tonen, maar dat lukt niet100100: Tevredenheidsonderzoek schetst een te positief beeld en tevredenheid is geen legitimering voor nnmb’s.Het is een misvatting dat de meeste kinderen tevreden terugkijken op een genitale operatie., follow-up onderzoek is methodologisch zwak en het percentage lost to follow-up is te groot8888: Onderzoekers hebben toegang tot slechts een beperkt deel van de interseksegemeenschap.Het is een misvatting dat onderzoekers toegang hebben tot de interseksegemeenschap.8989: Patiëntenpopulaties leiden tot een grote selectiebias waardoor onderzoeksresultaten niet generaliseerbaar zijn.Het is een misvatting dat onderzoekspopulaties probleemloos uit patiëntenpopulaties kunnen worden geselecteerd.101101: Door het grote aantal vertekeningen is tevredenheidsonderzoek wetenschappelijk zeer zwak, zo niet onmogelijk.Het is een misvatting dat intersekse kinderen (of volwassenen) kunnen aangeven of hun vroege ‘normaliserende’ behandeling goed was..
- Wettelijke regulering: NNID pleit voor wettelijke regulering in plaats van een totaalverbod op geslachtsbevestigende behandelingen voor intersekse personen152152: NNID vraagt een wettelijke regulering van geslachtsbevestigende behandelingen voor intersekse personen, geen algemeen verbod op geslachtsbevestigende behandelingen.Het is een misvatting dat de interseksebeweging een verbod wil op normaliserende behandelingen.. Noodzakelijke genitale operaties en behandelingen blijven mogelijk5454: Argumenten van anderen dan de patiënt zelf mogen niet leiden tot een geslachtsbevestigende behandeling.Het is een misvatting dat jong opereren grote voordelen heeft (en andere argumenten voor vroege chirurgie).6767: Genitale operaties of behandelingen hoeven niet te worden verboden; nnmb’s moeten wel wettelijk gereguleerd worden.Het is een misvatting dat artsen straks helemaal geen genitale operaties of behandelingen meer kunnen verrichten.154154: Wat verstaan wordt onder medisch noodzakelijk kan in wetgeving worden vastgelegd zonder een uitputtende opsomming van medische handelingen.Het is een misvatting dat niet duidelijk is wat onder nnmb’s valt., maar geslachtsbevestigende behandelingen zijn alleen toegestaan wanneer het kind in staat is om zelfstandig geïnformeerde toestemming te geven7474: Alleen het kind zelf kan toestemming geven voor een geslachtsbevestigende behandeling.Het is een misvatting dat nnmb’s toegestaan zijn als de ouders toestemming geven.. Dat wil niet zeggen dat gewacht moet worden tot het kind volwassen is6868: Kinderen hoeven voor een geslachtsbevestigende behandeling niet te wachten tot zij 18 jaar zijn.Het is een misvatting dat kinderen voortaan moeten wachten tot ze 18 jaar zijn voordat ze een geslachtsbevestigende behandeling kunnen ondergaan..
- Mensenrechten: Intersekse personen hebben te maken met schendingen van mensenrechten7474: Alleen het kind zelf kan toestemming geven voor een geslachtsbevestigende behandeling.Het is een misvatting dat nnmb’s toegestaan zijn als de ouders toestemming geven.8080: Nnmb’s komen in Nederland nog steeds voor.Het is een misvatting dat dit soort operaties tegenwoordig niet meer voorkomt.150150: Mensenrechten zijn in wetgeving vastgelegd.Het is een misvatting dat mensenrechten niet in wetgeving zijn vastgelegd.155155: In Nederland worden de rechten van intersekse kinderen systemisch en institutioneel geschonden.Het is een misvatting dat in Nederland geen sprake is van institutionele mensenrechtenschendingen.134134: Ouders die proxy consent geven voor nnmb’s schenden straffeloos de rechten van hun kind.Het is een misvatting dat ouders toestemming kunnen geven voor uitstelbare medische behandelingen.. Het is belangrijk om hun recht op lichamelijke integriteit en zelfbeschikking te beschermen en te waarborgen128128: Nnmb’s vormen slechts een klein deel van de mensenrechtenschendingen waar intersekse mensen mee te maken hebben.Het is een misvatting dat alle rechten gerespecteerd worden als er geen nnmb’s meer worden uitgevoerd.147147: Er zijn goede redenen om nnmb’s wettelijk te reguleren.Het is een misvatting dat er geen specifieke reden is om nu tot regulering van nnmb’s te komen.172172: Ernstige schendingen van mensenrechten horen in het strafrecht.Het is een misvatting dat nnmb’s niet in het strafrecht thuishoren.159159: Zelfregulering van gezondheidswerkers via medische richtlijnen voor nnmb’s is bewezen ineffectief.Het is een misvatting dat een richtlijn de Wettelijke Regulering overbodig maakt.. Patiëntenrechten zijn niet hetzelfde als mensenrechten5151: Mensenrechten bieden meer bescherming dan patiëntenrechten.Het is een misvatting dat patiëntenrechten mensenrechten zijn..
- Ethiek: Beleidsmakers moeten zich bewust zijn van de ethische en juridische implicaties van het behandelen van intersekse personen, vooral in relatie tot jonge kinderen en de beslissingen die voor hen genomen worden. De behandeling van een kind mag niet instrumenteel worden ingezet voor de ouders7070: Een kind mag niet worden gebruikt voor de behandeling van de problemen van de ouders.Het is een misvatting dat ouders de patiënt zijn.. Voor een kind zorgen is geen ouderlijk recht, maar een plicht7575: Goed zorgen voor kinderen is voor ouders een plicht, niet een recht; daarom zijn de rechten van ouders om te beslissen voor hun kind beperkt .Het is een misvatting dat een nnmb een keuze is die niet veel verschilt van andere ingrijpende beslissingen die ouders voor kinderen nemen., de keuze voor een nnmb’s is daarom niet te vergelijken met andere keuzes die ouders maken voor een kind7575: Goed zorgen voor kinderen is voor ouders een plicht, niet een recht; daarom zijn de rechten van ouders om te beslissen voor hun kind beperkt .Het is een misvatting dat een nnmb een keuze is die niet veel verschilt van andere ingrijpende beslissingen die ouders voor kinderen nemen.. Gezondheidswerkers zijn verplicht de minst ingrijpende behandeling te kiezen7373: Artsen moeten de minst ingrijpende behandeling kiezen, zelfs als dat ‘niet behandelen’ is.Het is een misvatting dat nnmb’s toegestaan zijn omdat niet bewezen is dat niet-ingrijpen beter is.. Nnmb’s zijn niet gebaseerd op bewijs7777: Nnmb’s zijn gebaseerd op meningen, niet op wetenschappelijk bewijs.Het is een misvatting dat artsen bij gebrek aan EBM op hun ervaring mogen vertrouwen., leiden niet tot sociale acceptatie8383: Normaliseren’ van intersekse kinderen resulteert niet in sociale acceptatie.Het is een misvatting dat intersekse kinderen ‘genormaliseerd’ moeten worden omdat de maatschappij intersekse niet accepteert., zijn niet per se noodzakelijk voor seks5959: Een penis of een vagina zijn niet per se noodzakelijk om te kunnen vrijen.Het is een misvatting dat een penis of een vagina noodzakelijk is om te kunnen vrijen., leiden niet tot ‘normale’ genitaliën6060: Geslachtsbevestigende operaties resulteren niet in ‘normale’ genitaliën.Het is een misvatting dat operaties ‘normale’ genitaliën opleveren. of een ‘normaal’ lichaam8282: Normaliserende’ operaties gaan over onhaalbare normen, niet over ‘iets normaal maken’.Het is een misvatting dat een ‘normaliserende’ operatie iets te maken heeft met normaal., zijn zijn te beschouwen als een conversietherapie8181: Nnmb’s werken niet als een conversietherapie.Het is een misvatting dat intersekse kinderen zonder een nnmb homoseksueel of non-binair worden.en kunnen de werkelijke problemen die intersekse mensen ervaren niet oplossen7878: Nnmb’s zijn maar een klein onderdeel van de problemen die intersekse personen ondervinden.Het is een misvatting dat alle problemen voorbij zijn als er geen nnmb’s meer worden uitgevoerd..
- Juridische overwegingen: Er is geen Nederlandse wetgeving die nnmb’s effectief verbieden148148: Nederland heeft geen wetgeving waarmee nnmb’s effectief en efficiënt kunnen worden aangepakt.Het is een misvatting dat Nederland al goede wetgeving heeft die de rechten van het kind beschermt.. Ook zelfregulering faalt aantoonbaar159159: Zelfregulering van gezondheidswerkers via medische richtlijnen voor nnmb’s is bewezen ineffectief.Het is een misvatting dat een richtlijn de Wettelijke Regulering overbodig maakt.. Voor zover er mechanismen zijn om een klacht in te dienen, kunnen intersekse mensen daar in de praktijk geen gebruik van maken149149: Het Nederlandse rechtsstelsel biedt intersekse mensen niet of nauwelijks de mogelijkheid een klacht in te dienen over de schending van hun rechten door gezondheidswerkers.Het is een misvatting dat Nederlandse wetgeving intersekse mensen voldoende toegang geeft tot het rechtsstelsel.. Toch zijn mensenrechten via verdragen in de Nederlandse wetgeving vastgelegd150150: Mensenrechten zijn in wetgeving vastgelegd.Het is een misvatting dat mensenrechten niet in wetgeving zijn vastgelegd.. Ondanks dat worden de rechten van intersekse kinderen systemisch en institutioneel geschonden155155: In Nederland worden de rechten van intersekse kinderen systemisch en institutioneel geschonden.Het is een misvatting dat in Nederland geen sprake is van institutionele mensenrechtenschendingen.. Er zijn daarom goede gronden om nnmb’s wettelijk te reguleren147147: Er zijn goede redenen om nnmb’s wettelijk te reguleren.Het is een misvatting dat er geen specifieke reden is om nu tot regulering van nnmb’s te komen.. Bij voorkeur sluit weteving tegen nnmb’s aan bij wetgeving tegen meisjesbesnijdenis139139: Nnmb’s zijn de westerse variant van meisjesbesnijdenis.Het is een misvatting dat nnmb’s niets te maken hebben met meisjesbesnijdenis of jongensbesnijdenis.152152: NNID vraagt een wettelijke regulering van geslachtsbevestigende behandelingen voor intersekse personen, geen algemeen verbod op geslachtsbevestigende behandelingen.Het is een misvatting dat de interseksebeweging een verbod wil op normaliserende behandelingen..
- Pesten en discriminatie: Er is overtuigend bewijs dat intersekse mensen gepest, gediscrimineerd en buitengesloten worden105105: Intersekse mensen worden gepest, gediscrimineerd, en buitengesloten.Het is een misvatting dat intersekse mensen niet gepest, gediscrimineerd, buitengesloten, en aangevallen worden.. Kiezen voor geheimhouding kan discriminatie voorkomen131131: Moeten zwijgen is ook discriminatie.Het is een misvatting dat het niet ervaren van discriminatie betekent dat er geen sprake is van discriminatie., maar self-consealment heeft ernstige negatieve gevolgen6161: Nnmb’s kunnen ernstige negatieve gevolgen voor het kind hebben.Het is een misvatting dat nnmb’s geen negatieve gevolgen hebben voor het kind.. Interseksebeleid moet daarom gericht zijn op de bredere maatschappij en de sociale situatie van intersekse mensen, niet zozeer op intersekse personen106106: Interseksebeleid moet op de maatschappij gericht zijn, niet op intersekse mensen.Het is een misvatting dat interseksebeleid alleen op intersekse personen gericht moet zijn..
- Maatschappelijk bewustzijn en educatie: Er is een noodzaak voor groter bewustzijn en educatie over intersekse en seksediversiteit binnen de maatschappij en in medische169169: Overleg met jongere artsen leidt te langzaam tot het beëindigen van de mensenrechtenschendingen.Het is een misvatting dat jonge artsen heel anders tegen nnmb’s aankijken. en juridische kringen om stigma en misverstanden te verminderen142142: De emancipatie van intersekse mensen vindt plaats in de maatschappij, niet in ziekenhuizen.Het is een misvatting dat medische kennis noodzakelijk is voor de emancipatie van intersekse mensen.7878: Nnmb’s zijn maar een klein onderdeel van de problemen die intersekse personen ondervinden.Het is een misvatting dat alle problemen voorbij zijn als er geen nnmb’s meer worden uitgevoerd..
- Geslachtsregistratie: Intersekse personen moeten kunnen kiezen uit M, V of X voor hun geslachtsregistratie3030: Een X in het paspoort moet voor alle Nederlanders beschikbaar komen.Het is een misvatting dat alle intersekse mensen een X in hun paspoort willen.. De X staat voor ‘geslacht is niet kunnen worden vastgesteld3131: Intersekse personen moeten voor hun geslachtsregistratie kunnen kiezen uit M, V of X.Het is een misvatting dat de ‘geslacht is niet kunnen worden vastgesteld’-optie in het geboorteregister overbodig is. en niet voor een ‘derde geslacht’1010: Intersekse is geen ‘derde sekse’.Het is een misvatting dat intersekse een derde sekse is.. De interseksegemeenschap streeft naar het volledig afschaffen van geslachtsregistratie door de overheid3232: Er zijn zoveel doorleefde ervaringen als er intersekse mensen zijn.Het is een misvatting dat alle intersekse mensen dezelfde ervaringen hebben.. In geen enkel vaak bestaat de noodzaak om kinderen genderneutraal op te voeden1313: Intersekse kinderen hoeven niet genderneutraal te worden opgevoed.Het is een misvatting dat intersekse kinderen genderneutraal moeten worden opgevoed..
- Transgenderbeleid: Interseksebeleid is niet hetzelfde als transgenderbeleid2626: Intersekse is niet hetzelfde als transgender.Het is een misvatting dat intersekse mensen transgender zijn (en ook dat trans mensen intersekse zijn).. Beide groepen hebben verschillende behoeften en vereisen een eigen beleid118118: Interseksebeleid is niet hetzelfde als transgenderbeleid.Het is een misvatting dat interseksebeleid naadloos aansluit bij transgenderbeleid.. Tegelijk is het belangrijk beleid voor beide groepen op elkaar af te stemmen111111: De transgendergemeenschap en de interseksegemeenschap hebben veel, maar niet altijd, gezamenlijke belangen.Het is een misvatting dat intersekse een validering voor transgenderrechten is. en te begrijpen dat uitsluiting van de ene groep effect zal hebben op de andere groep123123: Uitsluiting van trans personen leidt tot uitsluiting van intersekse personen.Het is een misvatting dat trans-exclusie zich niet richt op intersekse mensen..
- Diversiteit en intersectionaliteit: Sommige groepen, zoals mensen van kleur en mannen, vinden het moeilijker om zich als intersekse persoon kenbaar te maken119119: De interseksegemeenschap is divers, maar er ontbreken belangrijke groepen.Het is een misvatting dat bijna alle intersekse mensen wit en vrouw zijn.. De gevolgen van intersekse worden versterkt wanneer de persoon tot meer dan één achtergestelde minderheid behoort – daarom werkt de interseksegemeenschap samen met tal van andere groepen114114: Samenwerking met andere organisaties is nuttig en noodzakelijk.Het is een misvatting dat de i alleen onderdeel van lhbtiq+ organisaties kan zijn.. Beleidsmakers moeten zich inzetten voor een inclusieve benadering107107: De gevolgen van intersekse worden versterkt als de persoon deel uitmaakt van meer dan één achtergestelde minderheid.Het is een misvatting dat intersekse op zichzelf staat.. Tegelijk is het belangrijk het recht op privacy te respecteren van mensen die (nog) niet zijn uitgekomen te respecteren120120: Intersekse mensen hebben het recht om uit privacy-overwegingen informatie niet met anderen te delen.Het is een misvatting dat intersekse personen altijd bereid (moeten) zijn informatie over intersekse te geven..
De documenten waarnaar in bovenstaande tekst verwezen wordt, zijn hoofdstukken uit Misvattingen over intersekse. Dat document is beschikbaar als webpagina’s en als pdf : Publicatie Misvattingen over intersekse.
Meer lezen…
Wil je meer lezen? Misschien vind je onderstaande artikelen ook interessant! Ze zijn net als dit artikel gericht op beleidsmedewerkers.
Dit is een ‘verzamelpagina’ waar informatie voor een specifiek onderwerp of een specifieke doelgroep bij elkaar wordt gebracht. Misschien zijn er andere verzamelpagina’s die u voor u ook interessant zijn. Op dit moment zijn voor de volgende onderwerpen/doelgroepen aparte pagina’s beschikbaar:
Verwante onderwerpen
Beeld: DALL-E 3 en Adobe Firefly (openingsafbeelding), iStock-aquatarku (scheider), Adobe Stock nito 381897684 (hand met intersekse vlag)