Mensen leunen tegen een muur en lezen vanaf papier en apparaten

Beeld: istockphoto.com/seb_ra

Publicaties

Publicaties van NNID, Stichting Nederlandse organisatie voor seksediversiteit.

aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties

Als seks(e) niet vanzelfsprekend is
Een levensloopperspectief op de relationele en seksuele ontwikkeling van jonge intersekse personen

In dit door FWOS (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Seksualiteit) gefinancierde kwalitatieve onderzoek zijn achttien intersekse personen tussen de 18 en 38 jaar geïnterviewd. Het doel van dit onderzoek is inzicht te krijgen in de relationele en seksuele ontwikkeling van jonge intersekse personen en in de factoren en actoren die hun relationele en seksuele ontwikkeling beïnvloeden, om zo ondersteunings­inspanningen gericht op het verbeteren van hun relationele en seksuele ervaringen te verbeteren.

Dit onderzoek gaat uit van twee belangrijke theorieën: de seksuele scripttheorie, en de levenslooptheorie.

De seksuele scripttheorie gaat ervan uit dat mensen mentale voorstellingen (scripts) vormen over welk seksueel gedrag – wanneer en met wie – ‘gepast’ is, welke effecten en reacties daarop te verwachten zijn en hoe men zich daarbij moet voelen. Vooral wanneer iemand weinig ervaring heeft op een bepaald gebied, zijn deze scripts gebaseerd op de beschikbare culturele scripts.

Het levensloopperspectief veronderstelt een levenslange ontwikkeling, maar ook dat gebeurtenissen eerder in het leven de huidige ervaringen vormgeven. De bio-psychosociale context van de ontwikkeling is een zeer belangrijk element in hedendaagse levensloop­theorieën. Voor jonge intersekse personen bevat de levensloop een aantal specifieke elementen, zoals de medische behandelingen die zij ondergingen, het horen van de diagnose en de reacties van hun ouders en sociale netwerk.

Inzicht in hoe jonge intersekse personen met deze uitdagingen omgaan, kunnen toekomstige generaties intersekse personen helpen meer eigenaarschap te krijgen over hun seksuele ontwikkeling. Bovendien kunnen ouders, opvoeders en professionals in de jeugd­gezondheids­zorg baat hebben bij deze inzichten om jonge intersekse personen beter te ondersteunen in hun relationele en seksuele ontwikkeling. Uit eerdere studies bleek dat voorlichting en ondersteuning vaak gepaard gaan met problematiserende boodschappen. Daarom wordt nu expliciet gezocht naar factoren en actoren die positieve scripts en ontwikkeling ondersteunen. Door de sociaalmaatschappelijke benadering van intersekse geeft dit onderzoek inzicht in de seksuele ontwikkeling en ervaringen van een brede groep jonge intersekse personen, ook diegenen die niet in een ziekenhuis worden behandeld.

Auteurs: Marianne Cense (Rutgers) en Mir Abe Marinus (NNID)
16 februari 2023 – ISBN 978-94-93106-06-2
Download (PDF – 87 pag – 1,93 MB)

Misvattingen over intersekse (tweede, herziene editie)
Op weg naar wettelijke regulering geslachtsbevestigende behandelingen intersekse personen

Deze publicatie weerlegt met wetenschappelijke onderbouwing 172 misvattingen over intersekse. Tegelijk wordt de noodzaak beargumenteerd van de door NNID gevraagde wettelijke regulering geslachtsbevestigende behandelingen intersekse personen via het strafrecht.

De tweede editie bevat honderden uitbreidingen en verwijst naar een groot aantal nieuwe bronnen.

In dit rapport wordt betoogd dat:

  • intersekse mensen bestaan,
  • de rechten van intersekse mensen 70 jaar lang op institutionele schaal  zijn geschonden zonder dat iemand heeft ingegrepen,
  • gezondheidswerkers en wetenschappers gedurende die tijd niet overtuigend op wetenschappelijke wijze het nut of de noodzaak van nnmb’s hebben aangetoond,
  • gezondheidswerkers niet in staat zijn beloofde of geïmpliceerde resultaten te bereiken,
  • deze behandelingen gebaseerd zijn op onjuiste argumenten en schadelijk zijn,
  • nnmb’s nog steeds in Nederland worden uitgevoerd,
  • de overheid de daders de hand boven het hoofd houdt, waardoor sprake is van systemische en institutionele mensenrechtenschendingen,
  • na ruim twintig jaar overleg met gezondheidswerkers sprake is van een sterke standplaatsgebondenheid onder vrijwel alle belanghebbenden,
  • het steeds duidelijker wordt dat de Nederlandse wetgeving, in het bijzonder de wetgeving over proxy consent in relatie tot de rechten van het kind op een open toekomst, op lichamelijke integriteit, en op zelfbeschikking, in strijd is met het internationaal en supranationaal recht – het recht dat de Nederlandse wet aan ouders geeft via de WGBO is in strijd met een absoluut grondrecht,
  • het voor intersekse mensen in de praktijk onmogelijk is een klacht in te dienen,
  • het daarom noodzakelijk is intersekse mensen te beschermen via een wettelijke regulering geslachtsbevestigende behandelingen intersekse personen, waarmee nnmb’s op eenzelfde wijze worden opgenomen in het strafrecht als meisjesbesnijdenis.

Auteur: Miriam van der Have

Tweede editie: 7 augustus 2023 – ISBN 978-94-93106-20-8
Download (PDF – 270 pag – 7,00 MB)
Eerste editie: 15 januari 2023 – ISBN 978-94-93106-05-5
Download (PDF – 245 pag – 6,13 MB)

aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties

Handreiking DSD & Mensenrechten
Over grondrechten in kwaliteitsstandaarden voor Differences of  Sex Development

Het is een misverstand dat bio-ethiek en medische ethiek hetzelfde beogen als mensenrechten. In grote lijnen kan worden gesteld dat de gezondheidszorg uitgaat van de maximalisering van het nut voor alle betrokkenen, terwijl mensenrechten bedoeld zijn om minderheden, zelfs al is het maar één persoon, te beschermen tegen de ‘tirannie van de meerderheid’. De medische visie is gebaseerd op utilitaristische ethiek (Hume, Bentham, Mil), terwijl de mensenrechtenvisie gebaseerd is op deontologische ethiek (Kant).  Dit verschil is een belangrijk element in de verschuiving van een medisch (ziekte/afwijking/schaamte)-paradigma naar een emancipatoir (stigma-doorbrekend) paradigma. Met zes aanbevelingen wordt getoond waar de verschillen tussen beide paradigma’s binnen een kwaliteitsstandaard te combineren zijn en waar niet.

30 oktober 2018 – ISBN 978-94-93106-00-0
Download (PDF – 48 pag – 1,56 MB)

Non-consensuele niet-noodzakelijke medische behandelingen
Over de autonomie en lichamelijke integriteit van intersekse kinderen

Non-consensuele niet-noodzakelijke medische behandelingen (NNMB’s) zijn medische behandelingen waarvoor proxy consent is gegeven (bijvoorbeeld door de ouders van de patiënt), maar die zonder dat het leven van de patiënt in gevaar komt, uitgesteld kunnen worden tot de patiënt in staat is geïnformeerde consent te geven (bijvoorbeeld wanneer de patiënt oud genoeg is).  In dit document wordt ingegaan op het drieledige standpunt van NNID over NNMB’s:

  • NNMB’s bij kinderen moeten worden uitgesteld tot het kind oud genoeg is om zelf volledig vrije en geïnformeerde consent te geven.
  • Ouders hebben niet het recht om voor een dergelijke behandeling te kiezen als hun kind nog te jong is om zelf te beslissen.
  • Het is de taak van de overheid de lichamelijke integriteit van kinderen te beschermen.

Naast een beknopt overzicht van de internationale wetgeving waarop het standpunt gebaseerd is, wordt aan de hand van 15 vragen ingegaan op een aantal veelvoorkomende misverstanden die NNID de afgelopen jaren over het standpunt heeft gehoord.

24 februari 2020 – ISBN 978-94-93106-01-7
Download (PDF – 16 pag – 1,3 MB)

aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties

30 Years of Intersex in Dutch Newspapers
The slow shift from a medical framework to a human rights framework

Intersekse is lange tijd alleen beschouwd als een medisch probleem totdat de interseksebeweging dit medische frame ging aanvechten vanuit een mensenrechtenperspectief. De interseksebeweging, zowel in Nederland als daarbuiten, probeert discoursen met betrekking tot intersekse te veranderen. In het hier beschreven onderzoek wordt gekeken in hoeverre de Nederlandse interseksebeweging succesvol is in het onder de aandacht brengen van het haar standpunten in de Nederlandse kranten. De uitkomst is dat het mensenrechtenperspectief steeds vaker gebruikt wordt, maar dat er nog een lange weg te gaan is.

Engelstalige publicatie met Nederlandse samenvatting.

Auteur: Lisanne Gijben
December 2021 – ISBN 978-94-93106-04-8
Download (PDF – 40 pag – 1,1 MB)

Limited capacity and big goals
Suggestions for a more effective media strategy for smaller (intersex) NGO’s

Intersekse is vaak erg onzichtbaar en onbekend in de maatschappij. Uit onderzoek blijkt dat twee derde van de Nederlanders niet precies weet wat intersekse betekent. Meer zichtbaarheid in de media draagt bij aan acceptatie, zo blijkt uit hetzelfde onderzoek. Deze publicatie is bedoeld om kleine NGO’s te ondersteunen bij het opstellen van een effectieve mediastrategie met een focus op het vergroten van de zichtbaarheid van hun doelgroep.

Uit het onderzoek komen de volgende suggesties:

  • Bied ondersteuning aan geïnterviewde intersekse personen. Intersekse wordt in de media voornamelijk via  persoonlijke verhalen belicht.
  • Stel een Mediawijzer op voor mediamakers. Publiceer ook een gids met informatie voor mediamakers.
  • Maak persberichten aantrekkelijk en benadruk steeds het belang van intersekse zichtbaarheid.
  • Maak gebruik van een top-down benadering. Hierbij worden internationale mensenrechtenstructuren ingezet om overheden te stimuleren zich in te spannen voor intersekse-inclusie. Ook moet wordt ingezet op het normstellende karakter van de overheid.

Engelstalige publicatie met Nederlandse samenvatting.

Auteur: Irene van der Sanden
April 2023 – ISBN  978-94-93106-19-2
Download (PDF – 18 pag – 1 MB)

aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties

Seksediversiteit in middelbaar onderwijs
Beschikbaarheid en overdracht van informatie over seksediversiteit op middelbare scholen

Vanuit de interseksegemeenschap wordt al lang geklaagd dat op scholen te weinig aandacht wordt besteed aan seksediversiteit. Intersekse jongeren voelen zich, bijvoorbeeld, uitgesloten als een biologieleraar zegt “vrouwen hebben XX-chromosomen en mannen hebben XY-chromosomen”.  NNID heeft onderzocht of dit ook in de biologieboeken zo wordt gesteld. Daarbij is gekeken naar hoe lhbti in het algemeen en intersekse in het bijzonder worden behandeld. Het resultaat is weinig bemoedigend: binnen de belangrijkste biologiemethoden is nauwelijks tot geen aandacht voor seksediversiteit. Verder wordt lhbti onvolledig behandeld of er worden onjuiste termen gebruikt.

De resultaten van het onderzoek en aanbevelingen om de lesmethode te verbeteren zijn met de verschillende uitgevers gedeeld. In de hier gepresenteerde publieksversie zijn verwijzingen naar specifieke methoden achterwege gelaten.

Auteur: Myrthe Reijmer
Mei 2020 – ISBN 978-94-93106-03-1
Download (PDF – 20 pag – 9,4 MB)

aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties

Definitie en typologie voor intersekse
Voorstel voor een typologische classificatie t.b.v. sociaalwetenschappelijk onderzoek

Intersekse is niet hetzelfde als DSD, maar intersekse kan niet worden gedefinieerd als niet-DSD. Voor zowel sociaalwetenschappelijk onderzoek als voor de interseksegemeenschap is het belangrijk dat een eenduidige en toekomstbestendige definitie van het begrip intersekse beschikbaar is. In deze publicatie wordt dieper ingegaan op een definitie die de auteur een aantal jaar geleden heeft ontwikkeld in samenwerking met Margriet van Heesch. In hoofdstuk 1 wordt behandeld op welke overwegingen deze post-medische definitie gebaseerd is en wordt het verschil met de definitie van DSD besproken. In  hoofdstuk 2 wordt een aanzet voor een typologische classificatie gegeven omdat de medische DSD-classificatie niet geschikt is voor sociaalwetenschappelijk onderzoek.

Auteur: Miriam van der Have
Voorjaar 2023 – ISBN nog niet bekend
Binnenkort beschikbaar

Het verschil tussen DSD en  Intersekse
In 2006 nog een synoniem, in 2020 een wereld van verschil

De kern van dit position paper is in een paar woorden samen te vatten: DSD en intersekse zijn twee verschillende zaken en daarom moet de schrijfwijze intersekse/DSD of DSD/intersekse niet worden gebruikt. Intersekse staat voor maatschappij, mensenrechten, en emancipatie. DSD staat voor ziekenhuis, ziekte, en lotgenotencontact.

Dat resulteert in de belangrijke verschillen die op de volgende pagina’s behandeld zullen worden. Ondanks de verschillen, gaat het wel over (ongeveer) dezelfde groep personen. Maar misschien is het daarom des te belangrijker DSD en intersekse goed uit elkaar te houden.

Juni 2020 – ISBN 978-94-93106-02-4
Download (PDF – 76 pag – 13 MB)

aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties  aanbevolen publicaties aanbevolen publicaties

Auteursrecht

Documenten op deze pagina geplaatst kunnen zonder kosten worden gedownload. Verdere niet-commerciële verspreiding van de PDF-bestanden is toegestaan op voorwaarde dat de bestanden niet worden gewijzigd. Bij verdere verspreiding blijft het auteursrecht eigendom van Stichting NNID.