HOOFDSTUK 120
Intersekse mensen hoeven geen informatie met anderen te delen
De boodschap van dit hoofdstuk is ‘ja, domme vragen bestaan’. Nog te vaak wordt aangenomen dat mensen die delen dat ze intersekse zijn ook bereid zijn iedere vraag te beantwoorden. Alvast een richtlijn: vragen die je niet aan je moeder zou stellen, stel je ook niet aan een intersekse persoon.
Dat intersekse personen altijd bereid (moeten) zijn informatie over intersekse te geven, is een tweeledige misvatting: a) sommige mensen denken recht te hebben op privé-informatie en b) veel mensen denken dat intersekse mensen altijd klaar (moeten) staan om basis-informatie te verstrekken. Zowel voor geïnteresseerden als voor professionals is informatie beschikbaar, maar er gelden regels.
Privé-informatie (domme vragen bestaan wél)
Net als andere mensen hoeven intersekse mensen geen privé-informatie te verstrekken als ze daar zelf geen zin in hebben. Als een intersekse persoon de eigen ervaringen deelt, dan is dat omdat er een vertrouwensband bestaat tussen verteller en luisteraar. Die vertrouwensband is niet vanzelfsprekend en het kan dan ook niet zo zijn dat een intersekse persoon privé-informatie moet delen om geloofd of geaccepteerd te worden.
De volgende voorbeelden zijn vragen die in de categorie privé-informatie vallen (en ja, echt waar, ze zijn door heel gewone, vriendelijke, intelligente mensen gesteld):
Hoe voelt dat nou? Ben je dan wel een echte man (of vrouw)? Wat is je echte sekse? Kun je seks hebben? Heb je een penis? Heb je een vagina? Heb je een lul én een kut? Kun je staand plassen? Moet je zittend plassen? Als ik met je naar bed ga, ben ik dan een homo? Heb je foto’s van [je genitaliën] toen je net geboren was? Welke wc gebruik je? Maar val je dan op mannen of op vrouwen? Kun je kinderen baren én verwekken? Hoe ziet het er ‘daar beneden’ bij jou uit? Wanneer werd je intersekse? Kun je er overheen groeien? Wat voor operaties heb je ondergaan? Hoeveel operaties heb je gehad? Waarom heb je die operaties niet gewoon geweigerd? Hoe heb je dan borsten gekregen? Hoe kan het dat je eruitziet als een gewone man/vrouw? Wanneer ben je dan van geslacht veranderd? Wil jij van geslacht veranderen? Had je eerst een andere naam? Ik geloof het niet, mag ik je paspoort zien? Als je echt intersekse bent, had je mij dat toch al veel eerder verteld? Waarom houd je dit niet geheim? Maar wat ben je dan eigenlijk, man of vrouw? Wat is je diagnose? Intersekse…. je bedoelt transgender? Poeh, je hebt het vast en zeker erg zwaar, toch? Waarom wil je er niet met mij over praten?
Het antwoord op al die vragen luidt: ‘Gaat je niet aan’.
Basis-informatie
Met grote regelmaat ontvangt NNID verzoeken van scholieren, studenten, journalisten, onderzoekers, en organisaties, om hen in contact te brengen met een aantal intersekse personen. Dat doet NNID in principe niet; of beter gezegd, dat doen we niet zomaar. Te vaak blijkt de aanvrager niet of nauwelijks op de hoogte van de meest basale informatie over intersekse – blijkbaar wordt verwacht dat die informatie later wel zal worden gegeven in een gesprek of een presentatie. Om tijd en energie optimaal in te zetten, is het redelijk om te verwachten dat deze mensen zich van tevoren goed informeren. NNID heeft daarvoor een aantal websites:
- nnid.nl – Informatie over Stichting NNID, Nederlandse organisatie voor seksediversiteit. Hier staan de contactgegevens, bestuurssamenstelling, ANBI-gegevens, financiële verantwoording enzovoort.
- seksediversiteit.nl – Op deze website wordt seksediversiteit in het algemeen en intersekse in het bijzonder van alle kanten belicht en wordt duidelijk aangegeven wat de verschillen tussen de mensenrechtenbenadering en de medische benadering zijn. Voor veel onderwerpen zijn artikelen beschikbaar op zowel beginnersniveau als op gevorderdenniveau. De artikelen op gevorderdenniveau zijn onderbouwd met verwijzingen naar wetenschappelijke publicaties.
- thisisinteresex.org – In grote lijnen bevat deze Engelstalige website dezelfde informatie als seksediversiteit.nl, maar dan toegespitst op internationale lezers.
- intersexrights.org – Dit is een vrij toegankelijke Engelstalige database met voornamelijk teksten van internationale verdragen en aanbevelingen van VN-Verdragscomités. De informatie is bedoeld voor (intersekse)organisaties die internationale wetgeving inzetten voor de intersekserechten.
Daarnaast zijn er diverse publicaties in pdf-formaat waarin de standpunten van NNID worden uitgelegd en met verwijzingen naar wetenschappelijke publicaties worden onderbouwd. Deze publicaties zijn als PDF te downloaden via https://seksediversiteit.nl/publicaties/
Voor groepen verzorgt NNID presentaties over intersekse die een tot drie uur duren. Hiervoor wordt een bijdrage gevraagd die afgestemd is op de draagkracht van de aanvrager. Deze presentaties worden verzorgd op locatie of via zoom. In beide gevallen is na afloop ruimte voor vragen of een paneldiscussie.
Onderzoek
De meeste intersekse mensen waarmee NNID contact heeft, zijn bereid deel te nemen aan (sociaal-)wetenschappelijk onderzoek. Onder voorwaarden wil NNID onderzoekers graag helpen in contact te komen met deze mensen. Neem gerust contact op als u een onderzoeksvoorstel wilt bespreken.
Standpunt NNID
Intersekse mensen hebben het recht om uit privacy-overwegingen informatie niet met anderen te delen
NNID vindt dat het aan intersekse mensen zelf is om te bepalen hoeveel privé-informatie zij met anderen delen. Via websites en presentaties biedt NNID informatie over intersekse voor zowel intersekse mensen als niet-intersekse mensen.
Wat mensen zeggen
Emotie overwinnen
Ik kan er nu wel gewoon makkelijker over praten. Jaren geleden vond ik dat altijd wel emotioneel om te vertellen, maar nu kan ik dat wel beter eigenlijk. Als ik het gevoel heb dat ik het erover wil hebben, dan zeg ik het gewoon. Als ik denk: ik heb nu even geen zin om het te vertellen, dan niet eigenlijk. Het hangt er een beetje vanaf met wie en wanneer.[a]
— Nina (25 jaar) – 2023
Ik weiger alle medische specs te geven
Ik heb het heel erg in het medische framework verteld, wat ik nu niet meer doe, omdat ik heb geleerd van het afgelopen jaar en omdat ik iets meer respect heb gekregen voor wie ik ben en hoe ik geboren ben. [..] Wat ik nu gewoon tegen mensen zeg is: ‘Ik ben intersekse en ik ben geboren met mannelijk DNA. Ik ben technisch gezien niet honderd procent vrouw, maar zo voel ik me wel’ en als ze meer vragen hebben, dan krijgen ze antwoorden, maar ik weiger alle medische specs te geven.[b]
— Vera (37 jaar) – 2023