MISVATTINGEN#76Veel zelfvertrouwen nodig?

  1. Misvattingen over zelfvertrouwen: Het idee dat alleen mensen met veel zelfvertrouwen zonder non-consensuele niet-noodzakelijke medische behandelingen (nnmb’s) kunnen leven, is onjuist. Het is een misvatting dat intersekse kinderen of hun ouders unieke vaardigheden moeten hebben om te kiezen tegen nnmb’s. De maatschappij moet veranderen, niet het intersekse kind.
  2. Vergelijking met cosmetische chirurgie: Er is een breed scala aan lichamelijke diversiteit, en veel niet-intersekse mensen ondergaan cosmetische operaties zonder dat dit een vereiste is voor zelfvertrouwen. Dit suggereert dat de hoeveelheid zelfvertrouwen die nodig is om met lichamelijke diversiteit om te gaan, wordt overschat.
  3. Beperkingen van ‘normaliserende’ behandelingen: ‘Normaliserende’ behandelingen kunnen intersekse niet onzichtbaar maken. De verschillen blijven merkbaar, en intersekse personen kunnen zich nog steeds ‘anders’ voelen, ongeacht de behandeling (of juist door de behandeling).
  4. Psychologische impact van nnmb’s: Er is een verontrustend hoog niveau van psychische problemen onder intersekse personen die nnmb’s hebben ondergaan, inclusief gedachten aan zelfdoding en pogingen daartoe. Daarnaast waarderen artsen de resultaten van behandelingen vaak hoger dan intersekse personen zelf.
  5. Kleding en sociale gevolgen: Mensen dragen kleren, waardoor genitaliën zelden zichtbaar zijn. Het ‘anders’ voelen komt meer door sociale reacties en medische aandacht dan door zichtbare verschillen. Openheid over intersekse is gekoppeld aan betere mentale gezondheid, en psychische problemen zijn geen inherent kenmerk van intersekse.


Samengevat met AI en gecontroleerd door een redacteur.

HOOFDSTUK 76

Nnmb’s brengen geen zelfvertrouwen maar vernietigen het juist

Zou veel zelfvertrouwen nodig zijn om zonder nnmb een gelukkig mens te worden? Onderzoek laat zien dat het eerder omgekeerd is: veel mensen hebben na een nnmb aanzienlijke psychische problemen.

Dat niet-opereren alleen kan als je veel zelfvertrouwen hebt is een van de vreemdste misvattingen die er bestaan. Al was het maar omdat je niet weet hoe het zelfvertrouwen zich gaat ontwikkelen (en de keuze voor een nnmb dan voor de hand lijkt te liggen).

Een variant op de misvatting is dat niet-opereren heel speciale ouders vraagt. Veel hulpverleners zijn van mening dat de beslissing om niet te opereren unieke opvoedingsvaardigheden vereist die slechts weinig ouders bezitten; om deze reden beschouwden verschillende van hen chirurgie als een levensvatbare ‘oplossing’[5].

Beide versies van de misvatting hebben met elkaar gemeen dat erkend wordt dat de maatschappij een probleem veroorzaakt door (nog) niet om te kunnen gaan met intersekse, terwijl tegelijk wordt gesteld dat het kind verantwoordelijk is voor de oplossing: een operatie die niet nodig is en een erkende mensenrechtenschending is.

Maar als de maatschappij zich misdraagt, moet de maatschappij veranderen, niet het kind. Dát durven aan te pakken vereist zelfvertrouwen en moed, niet het ‘anders’ zijn (zie ook 22: De visie op intersekse verandert, net als intersekse personen zelf ook veranderen.Het is een misvatting dat intersekse mensen niet veranderen als gevolg van de paradigmaverschuiving.).

Daarnaast is het de vraag of zelfvertrouwen en superouders exclusief nodig zijn voor interseke mensen. Er bestaat ook veel lichamelijke diversiteit onder niet-intersekse mensen. Een relatief groot aantal mensen1Dit is een aanname die gebaseerd is op het grote aantal privéklinieken voor cosmetische chirurgie. in die groep zal op volwassen leeftijd2Mensen moeten minimaal 18 jaar zijn voor ze een cosmetische ingreep zonder medische noodzaak mogen laten doen. Dit staat in de richtlijnen opgesteld door de beroepsorganisaties voor cosmetisch artsen en plastisch chirurgen. Artsen die werken in de cosmetische sector moeten zich hieraan houden. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet hierop toe. Een cosmetische operatie op jongere leeftijd is wel mogelijk wanneer iemand psychisch lijdt door een uiterlijk probleem en een terugkerende wens heeft om dit te laten corrigeren. LINK cosmetische operaties ondergaan[3 , 4 , 11 , 14 , 18 , 19]. Toch kunnen verreweg de meeste van die mensen voor de door hen gewenste ingreep een normaal leven leiden. Blijkbaar valt het wel mee met de vereiste hoeveelheid zelfvertrouwen.

Verder kunnen ‘normaliserende’ behandelingen geen wonderen verrichten[12] – van dichtbij (bijvoorbeeld als het kind zich in de spiegel bekijkt, met anderen vergelijkt, of bij seksualiteit) blijft intersekse na een ‘normaliserende’ behandeling zichtbaar en merkbaar. Zelfs bij de meest perfecte behandeling blijft het kind zich anders voelen (zie ook 6060: Geslachtsbevestigende operaties resulteren niet in ‘normale’ genitaliën.Het is een misvatting dat operaties ‘normale’ genitaliën opleveren.).

Het is een niet-onderzochte aanname van gezondheidswerkers dat kinderen zonder ‘normaliserende’ behandeling ongelukkig zijn – als ze dat zijn, kan het goed komen doordat ze verteld is door gezondheidswerkers en ouders dat ze ongelukkig behoren te zijn (zie ook bijlage DD: Het niet-gepubliceerde proefschrift van John Money uit 1952 toont aan dat 'normaliserende' behandelingen niet nodig zijn.Het is een misvatting dat de psycholoog John Money ooit heeft aangetoond dat nnmb's noodzakelijk zijn. over het werk van John Money en 101101: Door het grote aantal vertekeningen is tevredenheidsonderzoek wetenschappelijk zeer zwak, zo niet onmogelijk.Het is een misvatting dat intersekse kinderen (of volwassenen) kunnen aangeven of hun vroege ‘normaliserende’ behandeling goed was. over ‘adaptive preference’).

Als laatste argument moet worden gezegd dat mensen kleren dragen en genitaliën dus zelden zichtbaar zijn – met of zonder nnmb’s is van ‘anders zijn’ geen sprake. Het zijn de sociale gevolgen en de medische aandacht waardoor een kind zich ‘anders’ gaat voelen[1 , 7 , 15 , 16 , 17 , 20 , 21].

Het enige wat vaststaat over de combinatie van intersekse en zelfvertrouwen, is dat medische aandacht, in het bijzonder nnmb ‘s, intersekse personen geen zelfvertrouwen geven en dat openheid juist wel goed is voor de mentale gezondheid:

Standpunt NNID

Nnmb’s geven niemand superkrachten, het taboe op intersekse kan wel krachten ontnemen

Als, nadrukkelijk als, het waar zou zijn dat het veel zelfvertrouwen vereist om jezelf te kunnen zijn, moet de maatschappij veranderen, niet de intersekse persoon. Door het ontbreken van acceptatie van intersekse is de maatschappij verantwoordelijk voor het taboe dat op intersekse rust. Het doorbreken van dat taboe het vraagt veel moed van intersekse mensen, niet intersekse zelf. Vaak als intersekse al lang is geaccepteerd door de intersekse persoon, is het door het taboe onmogelijk jezelf te kunnen zijn (zie ook 22: De visie op intersekse verandert, net als intersekse personen zelf ook veranderen.Het is een misvatting dat intersekse mensen niet veranderen als gevolg van de paradigmaverschuiving.).

.

Wat mensen zeggen


  • Negatieve lichaamsbeleving
    Een negatieve lichaamsbeleving was geassocieerd met een hoger BMI, geslachtshormoongebruik, maar ook met lagere seksuele tevredenheid, minder openheid over de conditie, en meer angst- en somberheidsklachten. De laatste twee factoren voorspelden ook een lager zelfvertrouwen.[a]
    — Tim van der Grift – 2017

  • Toen vielen ze zowat flauw
    En toen ze zo stonden te overleggen hebben we wel gezegd: ‘Maar hier gaat helemaal niet geopereerd worden’,[…]. En toen vielen ze zowat flauw en zeiden ze: ‘O, daar gaan we het zo wel over hebben, want dat kan echt niet, hoor.’ En [naam arts] is natuurlijk ook, dat was toen in [naam stad] ook dat hij zei dat kinderen psychisch natuurlijk heel erg moeite hebben als ze niet geopereerd worden, dat je denkt van: hoe verzin je het, man? Ja, dat is echt gewoon omdat je dat zelf zo wilt zien, dat je dit gaat roepen.[b]
    — Moeder van een kind met een XY-DSD – 2020

  • Ik heb mij soms zo vernederd gevoeld
    Ik heb grote bewondering voor de bondscoach en mijn trainster. Zij hebben mij altijd gewaardeerd om wíe ik ben, niet om wát ik ben. En dat heb ik wel heel anders meegemaakt, zeker bij artsen. Ik heb me soms zó vernederd gevoeld. Daarom heb ik nu ook weinig zelfvertrouwen – hoewel je dat niet zou zeggen – en ben ik erg wantrouwend, ook om mijn verhaal te vertellen. Dan maar onder mijn meisjesnaam.[c]
    — Corry de Vos – 2004

  • Een positief zelfbeeld vol zelfvertrouwen
    Door mijn ervaringen te delen, hoop ik andere gezinnen te kunnen ondersteunen om je unieke kind te laten opgroeien tot een volwassene met een positief zelfbeeld vol zelfvertrouwen. Dat je net als elk ander mens alle kansen hebt en krijgt om gelukkig en positief in het leven te kunnen staan.[d]
    — Janneke (13 jaar) – 2020

  • Met elk vriendelijk berichtje groeide mijn zelfvertrouwen
    Mijn oudere zus Shari kwam toen met het idee om iedereen te informeren via Facebook. Zij schreef het bericht voor me omdat het me zelf niet lukte. Toen ik op ‘verzend’ had geklikt bonkte mijn hart in mijn keel. Gespannen keken we naar het scherm: wat zouden de reacties zijn? Het werd een regen van hartjes en complimenten. Mensen noemden me dapper en moedig. Met elk vriendelijk berichtje groeide mijn zelfver-trouwen en voelde ik me een stukje beter. Het was zo’n goede beslissing om mijn verhaal op die manier naar buiten te brengen![e]
    — Kiana (19 jaar) – 2020
  1. van der Grift TC. Experienced Outcomes of Medical Interventions in Individuals With Gender Incongruence and Atypical Sex Development [Academisch proefschrift]. Amsterdam, Nederland: Vrije Universiteit; 2017. ISBN: 978 90 5383 320 9
  2. van Lisdonk J, van Ditzhuijzen J, van de Walle R. Het beste voor je kind: Ervaringen van ouders van een kind met een vorm van intersekse/DSD. Utrecht, Nederland: Rutgers, April 2020. Rapport Nr. NL1348MR.
  3. Wiersma R. Corry’s mysterie – te mannelijk voor olympisch zwemteam. De Telegraaf. 14 augustus 2014 2004, Pagina. URL: http://www.dsdnederland.nl/in-de-media/krant/corrys-mysterie.
  4. van Lisdonk J, van Ditzhuijzen J, Kelders Y, de Vries J. Tot mijn kind zelf kan kiezen: Ervaringsverhalen van ouders van kinderen met een vorm van intersekse/DSD. Utrecht, Nederland: 2020.
  5. Aerts L, Coppejans E, van der Have M. Intersekse – 1 op de 90 (Intersex – 1 in 90) – Catalogus bij de tentoonstelling. Amsterdam: Open Mind; 2023.
Letterlijk citaat mensenrechtenparadigma
Letterlijk citaat Medisch paradigma
Uitspraak/aanbeveling/citaat mensenrechten institutie of – authoriteit
Citaat van boek  of (peer-reviewed) artikel, niet aan één auteur toe te wijzen,
ongeacht het paradigma
  1. Alderson J, Madill A, Balen A. Fear of devaluation: understanding the experience of intersexed women with androgen insensitivity syndrome. British journal of health psychology. 2004;9(1):81-100.
  2. Cense M, Marinus MA. Als seks(e) niet vanzelfsprekend is: Een levensloopperspectief op de relationele en seksuele ontwikkeling van jonge intersekse personen. Nijmegen/Utrecht: Rutgers / Stichting NNID, 16 februari 2023 2023. Rapport Nr. NNID Onderzoek 2023-01. ISBN 9789493106062.
  3. Creighton S. AGAINST: labiaplasty is an unnecessary cosmetic procedure. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2014;121(6):768-768. https://doi.org/10.1111/1471-0528.12620
  4. Davis K. Dubious equalities and embodied differences: Cultural studies on cosmetic surgery: Rowman & Littlefield; 2003.
  5. De Clercq E, Streuli J. Special Parents for “Special” Children? The Narratives of Health Care Providers and Parents of Intersex Children. Narrative Inquiry in Bioethics. 2019;9(2):133-147. https://doi.org/10.1353/nib.2019.0026
  6. Duranteau L, Rapp M, van de Grift TC, Hirschberg AL, Nordenskjöld A. Participant- and Clinician-Reported Long-Term Outcomes After Surgery in Individuals with Complete Androgen Insensitivity Syndrome. Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology. 2021;34(2):168-175. https://doi.org/10.1016/j.jpag.2020.11.012ß
  7. Ernst ME, Sandberg DE, Keegan C, Quint EH, Lossie AC, Yashar BM. The Lived Experience of MRKH: Sharing Health Information with Peers. Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology. 2016;29(2):154-158. https://doi.org/10.1016/j.jpag.2015.09.009
  8. Falhammar H, Claahsen-van der Grinten HL, Reisch N, Slowikowska-Hilczer J, Nordenstrom A, Roehle R, et al. Health status in 1040 adults with disorders of sex development (DSD): a European multicenter study. Endocrine Connections. 2018. https://doi.org/10.1530/ec-18-0031
  9. van der Grift TC. Experienced Outcomes of Medical Interventions in Individuals With Gender Incongruence and Atypical Sex Development [Academisch proefschrift]. Amsterdam, Nederland: Vrije Universiteit; 2017. ISBN: 978 90 5383 320 9
  10. van de Grift TC. Condition openness is associated with better mental health in individuals with an intersex/differences of sex development condition: structural equation modeling of European multicenter data. Psychological Medicine. 2021;53(6):2229-2240. https://doi.org/10.1017/S0033291721004001
  11. Heyes CJ, Jones M, redactie. Cosmetic surgery: A feminist primer. Farnham, Surrey, UK: Ashgate Publishing; 2009.
  12. Kortmann B. Genitale chirurgie bij DSD. “Ik kan niet toveren” (Transcript presentatie). NVVS Najaarscongress 2019: Geslachtsvaratie en Seksualiteit: voorbij het binaire denken; 29 November 2019; De Reehorst, Ede: Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie; 2019.
  13. Kreukels BPC, Cohen-Kettenis PT, Roehle R, van de Grift TC, Slowikowska-Hilczer J, Claahsen-van der Grinten H, et al. Sexuality in adults with Differences/disorders of Sex Development (DSD): Findings from the dsd-LIFE study. Journal of Sex & Marital Therapy. 2019:1-37. https://doi.org/10.1080/0092623X.2019.1610123
  14. Liao L-M, M. Creighton S, redactie. Female Genital Cosmetic Surgery: Solution to What Problem. Cambridge, UK: Cambridge University Press; 2019. ISBN: 978-1-10-843552-9 https://doi.org/10.1017/9781108394673
  15. van Lisdonk J. Leven met intersekse/DSD – Een verkennend onderzoek naar de leefsituatie van personen met intersekse/DSD. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 18 juni 2014 2014. Rapport Nr. 2014-15. ISBN 978 90 377 0705 2.
  16. Lundberg T, Dønåsen I, Hegarty P, Roen K. Moving Intersex/DSD Rights and Care Forward: Lay Understandings of Common Dilemmas. Journal of Social and Political Psychology. 2019;7(1):354-377. https://doi.org/10.5964/jspp.v7i1.1012
  17. McCracken KA, Fallat ME. Transition from pediatric to adult surgery care for patients with disorders of sexual development. Seminars in Pediatric Surgery. 2015;24(2):88-92. https://doi.org/10.1053/j.sempedsurg.2015.01.009
  18. Morgan KP. Women and the knife: Cosmetic surgery and the colonization of women’s bodies. Hypatia. 1991;6(3):25-53. https://doi.org/10.1111/j.1527-2001.1991.tb00254.x
  19. Nurka C. Female Genital Cosmetic Surgery: Deviance, Desire and the Pursuit of Perfection. Cham, Switzerland: Palgrave Macmillan; 2019. ISBN: 978-3-319-96489-8 https://doi.org/10.1007/978-3-319-96490-4
  20. van Rijn S. Met uw kind in gesprek over  de diagnose 47,XXX (Trisomie X). Leiden, Nederland: TRIXY Expertisecentrum; 2017.
  21. van Rijn S. Met uw kind in gesprek over  de diagnose 47,XXY (Klinefelter). Leiden, Nederland: TRIXY Expertisecentrum; 2017.
  22. Rosenwohl-Mack A, Tamar-Mattis S, Baratz AB, Dalke KB, Ittelson A, Zieselman K, Flatt JD. A national study on the physical and mental health of intersex adults in the U.S. PloS one. 2020;15(10):e0240088. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0240088