MISVATTINGEN#58Geen reconstructieve chirurgie

  1. Constructie, niet reconstructie: Bij ‘normaliserende’ behandelingen bij intersekse gaat het niet om het herstellen of reconstrueren van genitaliën, maar om het construeren ervan, aangezien bij intersekse niets verloren is gegaan, maar slechts anders aangelegd.
  2. Cosmetische in plaats van reconstructieve chirurgie: Deze operaties zijn medisch niet noodzakelijk en dienen voornamelijk een cosmetisch doel, waardoor de term ‘cosmetische chirurgie’ toepasselijker is dan ‘reconstructieve chirurgie’.
  3. Esthetische normen: Cosmetische ingrepen, met name die gericht op ‘normalisatie’, dienen vaak om te voldoen aan esthetische maatschappelijke normen, die vaak verband houden met seksuele aantrekkingskracht en genderstereotypen.
  4. Gebrek aan duidelijke doelen: Voor de ‘normaliserende’ operaties bij intersekse kinderen is er weinig bekend over het gewenste eindresultaat, wat wijst op een gebrek aan onderzoek en duidelijke doelstellingen voor deze ingrepen.
  5. Vergelijking met andere ingrepen: Vanuit een feministisch en rechtenperspectief zijn nnmb’s vergelijkbaar met andere ingrepen zoals meisjes- en jongensbesnijdenis, die allen gericht zijn op het opleggen van stereotypische beelden van sekse en gender.


Samengevat met AI en gecontroleerd door een redacteur.

HOOFDSTUK 58

Met nnmb’s wordt een lichaam geconstrueerd, niet gereconstrueerd

Bij ‘normaliserende’ behandelingen gaat het niet over normaal maken (wat dat dan ook is), maar over het laten voldoen aan een norm. De gebruikte chirurgie is bedoeld om een lichaam te construeren, niet om te reconstrueren.

Regelmatig wordt bij ‘normaliserende’ operaties gesproken over reconstructie van de genitaliën[4 , 8 , 10 , 12]. Maar er is bij intersekse niets verloren gegaan, alleen anders aangelegd; waarbij anders vooral een kwestie van smaak en normativiteit is. Het zou dan ook logischer zijn om te spreken over het construeren van de genitaliën.

Omdat de ‘normatieve’ operaties medisch niet noodzakelijk zijn en alleen een cosmetisch doel hebben, is de benaming cosmetische chirurgie dus beter passend. Wie het toch over reconstructieve chirurgie heeft, doet dit, misschien onbewust, om iets te verhullen want met cosmetische chirurgie die zonder de toestemming van het kind zelf wordt uitgevoerd geven ouders en behandelaars een vervelende boodschap af: we accepteren je niet zoals je geboren bent[1].

Een cosmetische operatie, zeker als deze ‘normaliserend’ is, dient geen medisch doel maar een esthetisch doel. Dat betekent dat er een esthetische norm moet zijn die door de maatschappij aanvaard is. Vooral voor het vrouwelijk lichaam zijn er tal van dergelijke ‘normen’, hoewel ze zelden officieel worden beschreven en altijd onderhevig zijn aan de mode. Dergelijke ‘normen’ zijn gebaseerd op seksuele aantrekkingskracht, en daarmee op het dan geldende idee van wat een ‘knappe vrouw’ is.1Vanuit een feministisch oogpunt wordt chirurgie die bedoeld is om het lichaam van de vrouw te laten voldoen aan het vaak door mannen bepaalde ideaalbeeld gezien als seksistisch en misogynie [1 , 5 , 7 , 9]. Vanuit een rechten-oogpunt zijn meisjesbesnijdenis, jongensbesnijdenis, cosmetische chirurgie voor vrouwen en nnmb’s met elkaar vergelijkbaar omdat ze allemaal tot doel hebben een stereotypisch beeld van sekse en gender te schetsen en dat vervolgens aan mensen op te dringen[11].

Toch is voor de ‘normaliserende’ operaties die bij intersekse kinderen worden gebruikt, nauwelijks bekend welk eindresultaat wordt nagestreefd – het aantal onderzoeken naar variaties in genitalia bij niet-intersekse kinderen is zeer beperkt[2 , 3 , 6].

Standpunt NNID

Met nnmb’s wordt een lichaam geconstrueerd, niet gereconstrueerd

Geslachtsbevestigende behandelingen proberen een lichaam aan te passen aan in de maatschappij heersende normen over man en vrouw. Chirurgie is in dat geval cosmetisch en niet reconstructief – er wordt immers niet iets gereconstrueerd wat er eerder al was. Dit moet gedeeld worden met patiënten als onderdeel van het verkrijgen van vrije en volledig geïnformeerde toestemming. Hiermee is overigens niet gezegd dat deze cosmetische behandelingen onnodig zijn – iedere intersekse persoon moet voor zichzelf kunnen bepalen welke behandeling noodzakelijk is om een rijk en volwaardig leven te kunnen leiden.

Wat mensen zeggen


  • KOP
    Citaal.[a]
    — Eva, 24 jaar – 2023
Letterlijk citaat mensenrechtenparadigma
Letterlijk citaat Medisch paradigma
Uitspraak/aanbeveling/citaat mensenrechten institutie of – authoriteit
Citaat van boek  of (peer-reviewed) artikel, niet aan één auteur toe te wijzen,
ongeacht het paradigma
  1. Blum VL. Flesh wounds: The culture of cosmetic surgery: Univ of California Press; 2003.
  2. Brodie KE, Grantham EC, Huguelet PS, Caldwell BT, Westfall NJ, Wilcox DT. Study of clitoral hood anatomy in the pediatric population. J Pediatr Urol. 2016;12(3):177. https://doi.org/10.1016/j.jpurol.2015.12.006
  3. Chalmers D. Editorial response to JPUROL-D-15-00312: Study of clitoral hood anatomy in the pediatric population. J Pediatr Urol. 2016. https://doi.org/10.1016/j.jpurol.2016.01.006
  4. Creighton S, Chernausek SD, Romao R, Ransley P, Salle JP. Timing and nature of reconstructive surgery for disorders of sex development–Introduction. J Pediatr Urol. 2012;8(6):602-610. https://doi.org/10.1016/j.jpurol.2012.10.001
  5. Davis K. Dubious equalities and embodied differences: Cultural studies on cosmetic surgery: Rowman & Littlefield; 2003.
  6. Gardner JJ. Descriptive study of genital variation in healthy, nonabused premenarchal girls. The Journal of pediatrics. 1992;120(2):251-257. https://doi.org/10.1016/S0022-3476(05)80436-6
  7. Heyes CJ, Jones M, redactie. Cosmetic surgery: A feminist primer. Farnham, Surrey, UK: Ashgate Publishing; 2009.
  8. Morel-Journel N, Courtois F, Paparel P, Ruffion A, Carrier S, Leriche A. Reconstructive surgery for major sexual congenital anomalies in adults. Sexologies. 2009;18(2):98-104. https://doi.org/10.1016/j.sexol.2009.01.013
  9. Morgan KP. Women and the knife: Cosmetic surgery and the colonization of women’s bodies. Hypatia. 1991;6(3):25-53. https://doi.org/10.1111/j.1527-2001.1991.tb00254.x
  10. Sanders C, Carter B, Goodacre L. Parents’ narratives about their experiences of their child’s reconstructive genital surgeries for ambiguous genitalia. Journal of Clinical Nursing. 2008;17(23):3187-3195. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2007.02006.x
  11. Svoboda JS. Promoting genital autonomy by exploring commonalities between male, female, intersex, and cosmetic female genital cutting. Global Discourse. 2013;3(2):237-255.
  12. Wang LC, Poppas DP. Surgical outcomes and complications of reconstructive surgery in the female congenital adrenal hyperplasia patient: What every endocrinologist should know. The Journal of steroid biochemistry and molecular biology. 2016. https://doi.org/10.1016/j.jsbmb.2016.03.021