MISVATTINGEN#55Jong opereren heeft wel nadelen

  1. Gezondheidsrisico’s van operaties: Elke operatie en narcose bij jonge kinderen houdt gezondheidsrisico’s in, zoals hart- en ademhalingsproblemen. Bovendien kan herhaalde anesthesie leiden tot emotionele en cognitieve veranderingen.
  2. Onbetrouwbare positieve resultaten: Veel wetenschappelijke publicaties rapporteren tegenstrijdige resultaten over de effecten van anesthesie op jonge kinderen. Sommige positieve studies gebruiken onbetrouwbare meetmethoden.
  3. Lange termijn effecten: Algemene anesthesie bij jonge kinderen kan leiden tot langdurige veranderingen in hersenstructuur, taalvaardigheid en cognitieve functies. Dit is vooral relevant gezien het hoge risico van anesthesie bij neonaten en zuigelingen.
  4. Ethische overwegingen: Het is ethisch onverantwoord om kinderen om cosmetische redenen bloot te stellen aan de risico’s van operaties. Traumatische ervaringen, zelfs zonder ‘actieve’ herinnering, kunnen langdurige gezondheidseffecten hebben.
  5. Impact op zelfbeeld en ontwikkeling: Medische behandelingen, inclusief diagnostiek en latere onderzoeken, beïnvloeden het lichaams- en zelfbeeld en de psychoseksuele ontwikkeling van jong-volwassenen. Deze invloeden kunnen leiden tot moeilijkheden bij het aangeven van persoonlijke grenzen in de toekomst. Cosmetische operaties zoals nnmb’s moeten daarom uitgesteld worden tot het kind oud genoeg is om de risico’s zelf af te wegen.


Samengevat met AI en gecontroleerd door een redacteur.

HOOFDSTUK55

Jong opereren heeft wel nadelen

Jong opereren heeft nadelen; het is onethisch om kinderen vroeg te opereren als de operatie kan worden uitgesteld tot het kind zelf kan beslissen.

Er zijn medische, sociale en ethische nadelen verbonden aan operaties bij jonge kinderen:

  • Iedere narcose en elke operatie houdt een gezondheidsrisico in[18 , 19 , 20] – in het algemeen zijn artsen hiervan op de hoogte, maar bespreken de risico’s vaak niet met ouders[26];
  • Onderzoek met rhesusaapjes heeft aangetoond dat herhaalde anesthesie leidt tot veranderd emotioneel gedrag[15]; onderzoek onder dieren en kinderen1In onderzoek naar de gevolgen van anesthesie worden vrouwen en intersekse kinderen meestal uitgesloten[5]. Daarom wordt hier uitgegaan van onderzoek naar niet-intersekse kinderen en dieren. heeft aangetoond dat algehele verdoving hart- en ademhalingsproblemen tot gevolg kan hebben[8]; 105 kinderen van acht tot vijf jaar die voor hun 36ste maand een enkele verdoving hadden ondergaan voor een liesbreukoperatie2Een liesbreukoperatie is een korte operatie (gemiddeld 40 minuten), waardoor de negatieve invloed van anesthesie geringer zal zijn dan bij een langdurige ingreep. toonden in vergelijking met hun broer/zus geen cognitieve achterstand[21], maar onderzoek onder 200.000 kinderen heeft aangetoond dat kinderen jonger dan 4 jaar die algehele verdoving hebben gehad, op school een achterstand hebben[17];
  • Doordat in tal van wetenschappelijke publicaties beurtelings positieve en negatieve resultaten gemeld worden, lijken de scherpe kanten van discussie te slijten, maar dat is niet terecht –positieve publicaties gebruiken meetmethoden die niet betrouwbaar zijn[16];
  • Algemene anesthesie voor een chirurgische ingreep in de vroege kinderjaren kan in verband gebracht worden met langdurige vermindering van taalvaardigheid en cognitie, en met regionale volumetrische veranderingen in de hersenstructuur[2]. Recent gepubliceerd onderzoek onder 5.700 patiënten in 6.500 procedures verdeeld over 165 Europese centra laat zien dat anesthesie bij neonaten en zuigelingen ook nu nog een hoog risico oplevert[4].
  • Het is ethisch niet verantwoord een kind om cosmetische reden aan zulke risico’s bloot te stellen[23].
  • De module Neurologische gevolgen van anesthesie van de Nederlandse richtlijn Anesthesie bij kinderen beveelt aan “te overwegen om, indien de richtlijn voor de betreffende aandoening dit toelaat en het uitstel geen gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, electieve chirurgie bij kinderen jonger dan drie jaar uit te stellen tot een leeftijd van drie jaar of ouder”.3LINK 
  • Trauma, zelfs waaraan een kind geen ‘actieve’ herinnering heeft, kan wel degelijk door het lichaam worden ‘herinnerd’ en kan resulteren in gezondheidsklachten later in het leven[11 , 12]. Het zich ontwikkelende zenuwstelsel reageert op pijn, pijnstilling en verwonding; dit kan gevolgen voor de gezondheid hebben, ook op lange termijn[1 , 7 , 9 , 10 , 13 , 14 , 22 , 24 , 25].
  • De behandeling, inclusief diagnostiek en latere onderzoeken, heeft nadelige gevolgen voor het lichaamsbeeld en zelfbeeld en de psychoseksuele ontwikkeling van jong-volwassenen; omdat hun grenzen in het verleden niet gerespecteerd zijn, vinden zij het moeilijk om later hun grenzen aan te geven [6].

Cosmetische operaties zoals nnmb’s behoren daarom pas bespreekbaar te zijn als het kind oud genoeg is om zelf de risico’s af te wegen[3] en ook dan moet de risico-batenverhouding van operaties onder anesthesie zorgvuldig worden overwogen. 4In Nederland geldt voor cosmetische ingrepen een minimumleeftijd van 18 jaar, tenzij iemand psychisch lijdt door een uiterlijk probleem en een terugkerende wens heeft om dit te laten corrigeren. LINK

Standpunt NNID

Operaties op jonge kinderen hebben ernstige gevolgen en zijn daarom onethisch als ze hadden kunnen worden uitgesteld

Medische behandelingen in het algemeen en anesthesie in het bijzonder bij zeer jonge kinderen voor operaties die kunnen worden uitgesteld zijn om meerdere redenen geen goede zorg.

Wat mensen zeggen


  • Sommige onderzoeken suggereren bevredigende resultaten
    Sommige onderzoeken suggereren bevredigende resultaten van chirurgie in een vroeg stadium. Niettemin geven de resultaten van clitoroplastie problemen aan met betrekking tot verminderde seksuele gevoeligheid, verlies van clitoraal weefsel en cosmetische problemen.
    Technieken voor vaginoplastie brengen de mogelijkheid van littekenvorming bij de introïtus met zich mee, waardoor herhaalde aanpassingen nodig zijn voordat de seksuele functie betrouwbaar kan zijn. Chirurgie om een neovagina te construeren brengt een risico op neoplasie met zich mee. De risico’s van vaginoplastie zijn verschillend voor hoge en lage samenvloeiing van urethra en vagina. Analyse van langetermijnuitkomsten wordt bemoeilijkt door een mix van operatietechnieken en diagnosecategorieën. Weinig vrouwen met CAIS hebben een operatie nodig om de vagina te verlengen.
    Het resultaat bij ondergemasculineerde mannen met een fallus hangt af van de mate van hypospadias en de hoeveelheid erectiel weefsel.
    Feminiserende genitoplastiek in tegenstelling tot masculiniserende genitoplastiek vereist minder chirurgie om een acceptabel resultaat te bereiken en resulteert in minder urologische problemen. Langetermijngegevens met betrekking tot seksueel functioneren en kwaliteit van leven bij zowel vrouwelijke als mannelijke patiënten laten een grote variatie zien.[a]
    — Chicago Consensus – 2006

  • De techniek die we nu gebruiken is veilig
    De techniek die we nu gebruiken is veilig. Bij een operatie blijf ik uit de buurt van de zenuwen, de bloedvaten en de glans van de clitoris en ik werk met een loepbril zodat ik het goed kan zien. Bij alle vrouwen is de clitoris anatomisch precies hetzelfde als de penis bij de mannen, alleen kleiner. Precies op dezelfde plek lopen de zenuwen. Ik opereer heel veel plassers vanwege hypospadie. Dus ik weet precies waar die vaten en zenuwen lopen. Ik doe het minst aan de glans. Ik verkort alleen de lengte en ik haal een deel van het erectiemechanisme uit de schacht weg en onderbind de vaten er naartoe.[b]
    — Barbara Kortmann, kinderuroloog – z.d.

  • Tot een volstrekt normaal kind opgroeien
    Barabara Kortman over niet-opereren: “Ik heb dan wel het idee dat ik ontzettend veel kinderen tekort doe, die heel blij zijn dat ze jong geopereerd zijn en tot een volstrekt normaal kind opgroeien.”[c]
    — Barbara Kortmann, kinderuroloog – 2016

  • Waarom hebben jullie mij een operatie onthouden?
    Ik wil ook niet dat kinderen over tien jaar zeggen: waarom hebben jullie mij een operatie onthouden?[d]
    — Barbara Kortmann, kinderuroloog – 2017

  • Ik kan niet toveren
    Ik zeg het, ik kan niet toveren. Ik kan wel opereren maar ik maak niet volstrekt normale penissen, niet een volstrekt normale plasbuis. Dus de wens van ouders dat hun kind een even normaal piemeltje heeft als andere jongens, daar kan ik niet aan voldoen.[e]
    — Barbara Kortmann, kinderuroloog – 2019

  • Best veel doktersvingers
    Voor mij voelen seksuele activiteiten soms als iets medisch aan, omdat ik best (lacht), ja, sorry, weer over mijn directheid, maar best veel doktersvingers in me heb gehad. Dus soms voelt het wel medischer aan dan dat het zou moeten zijn, omdat ik die twee herinneringen heb, snap je?.[f]
    — An, 18 jaar – 2023

  • Geobjectificeerd lichaam
    Ik merk dat ik soms toch het contact met mijn lichaam kwijt ben, omdat je gewoon zo, ja, dat is allemaal zo geobjectificeerd, dat hoort bijna niet eens meer bij mij.[g]
    — Azra, 36 jaar – 2023
  1. Hughes IA, Houk C, Ahmed SF, Lee PA, Lwpes Consensus Group, Espe Consensus Group. Consensus statement on management of intersex disorders. Arch Dis Child. 2006;91(7):554-563. https://doi.org/10.1136/adc.2006.098319
    Lee PA, Houk CP, Ahmed SF, Hughes IA. Consensus statement on management of intersex disorders. Pediatrics. 2006;118(2):e488-e500. https://doi.org/10.1542/peds.2006-0738
  2. Cyberpoli – Intersekse en DSD. We opereren alleen een kind met DSD als het hele team, samen met ouders en kind, besloten heeft dat we daar goed aan doen,  Amsterdam: Artsen voor Kinderen; N.D. [geraadpleegd 9 juni 2023]. URL: https://www.cyberpoli.nl/dsd/interviews/intvw_barbarakortman.
  3. Joosten O. Iedere week wordt er in Nederland een kindje geboren met een onduidelijk geslacht, Brandpunt [Brandpunt]. Hilversum, Nederland: KRO-NCRV; 2016 [geraadpleegd 22 mei 2016]. 26 april 2016. URL: http://brandpunt.kro-ncrv.nl/brandpunt/iedere-week-wordt-er-in-nederland-een-kindje-geboren-met-een-onduidelijk-geslacht/.
  4. Oosterom R. ‘De eerste reflex van ouders is vaak: Dokter, kunt u het goed maken?’. Trouw. 27 juli 2017, Pagina 7 Sect. Vandaag. URL: https://www.trouw.nl/samenleving/voor-interseksuelen-gaat-het-hokje-man-vrouw-niet-op-~ac3a7008/.
  5. Kortmann B. Genitale chirurgie bij DSD. “Ik kan niet toveren” (Transcript presentatie).  NVVS Najaarscongress 2019: Geslachtsvaratie en Seksualiteit: voorbij het binaire denken; 29 November 2019; De Reehorst, Ede: Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie; 2019.
  6. Cense M, Marinus MA. Als seks(e) niet vanzelfsprekend is: Een levensloopperspectief op de relationele en seksuele ontwikkeling van jonge intersekse personen. Nijmegen/Utrecht: Rutgers / Stichting NNID, 16 februari 2023 2023. Rapport Nr. NNID Onderzoek 2023-01. ISBN 9789493106062.
  7. Cense M, Marinus MA. Als seks(e) niet vanzelfsprekend is: Een levensloopperspectief op de relationele en seksuele ontwikkeling van jonge intersekse personen. Nijmegen/Utrecht: Rutgers / Stichting NNID, 16 februari 2023 2023. Rapport Nr. NNID Onderzoek 2023-01. ISBN 9789493106062.
Letterlijk citaat mensenrechtenparadigma
Letterlijk citaat Medisch paradigma
Uitspraak/aanbeveling/citaat mensenrechten institutie of – authoriteit
Citaat van boek  of (peer-reviewed) artikel, niet aan één auteur toe te wijzen,
ongeacht het paradigma
  1. Anand KJS, Hickey PR. Pain and Its Effects in the Human Neonate and Fetus. New England Journal of Medicine. 1987;317(21):1321-1329. https://doi.org/10.1056/nejm198711193172105
  2. Backeljauw B, Holland SK, Altaye M, Loepke AW. Cognition and Brain Structure Following Early Childhood Surgery With Anesthesia. Pediatrics. 2015;136(1):e1-e12. https://doi.org/10.1542/peds.2014-3526
  3. Baratz AB. Managing Genital Difference in Children With Anesthesia Risks: An Alternative Approach. Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology. 2016;29(2):187. https://doi.org/10.1016/j.jpag.2016.01.070
  4. Bertolizio G, Disma N, Engelhardt T. After nectarine: how should we provide anesthesia for neonates? Current Opinion in Anesthesiology. 2022;35(3):337-342. https://doi.org/10.1097/aco.0000000000001126
  5. Brenna CTA. Limits of mice and men: Underrepresenting female and intersex patients in anaesthesia research. Trends in Anaesthesia and Critical Care. 2021;37:2-5. https://doi.org/10.1016/j.tacc.2021.01.001
  6. Cense M, Marinus MA. Als seks(e) niet vanzelfsprekend is: Een levensloopperspectief op de relationele en seksuele ontwikkeling van jonge intersekse personen. Nijmegen/Utrecht: Rutgers / Stichting NNID, 16 februari 2023 2023. Rapport Nr. NNID Onderzoek 2023-01. ISBN 9789493106062.
  7. Committee on Fetus Newborn, Section on Anesthesiology and Pain Medicine, Keels E, Sethna N, Watterberg KL, Cummings JJ, et al. Prevention and Management of Procedural Pain in the Neonate: An Update. Pediatrics. 2016;137(2). https://doi.org/10.1542/peds.2015-4271
  8. Davidson AJ. Anesthesia and neurotoxicity to the developing brain: the clinical relevance. Pediatric Anesthesia. 2011;21(7):716-721. https://doi.org/10.1111/j.1460-9592.2010.03506.x
  9. Dye H. The impact and long-term effects of childhood trauma. Journal of Human Behavior in the Social Environment. 2018;28(3):381-392. https://doi.org/10.1080/10911359.2018.1435328
  10. Grunau RVE, Whitfield MF, Petrie JH, Fryer EL. Early pain experience, child and family factors, as precursors of somatization: a prospective study of extremely premature and fullterm children. PAIN. 1994;56(3):353-359. https://doi.org/10.1016/0304-3959(94)90174-0
  11. van der Kolk BA. The Body Keeps the Score: Memory and the Evolving Psychobiology of Posttraumatic Stress. Harvard Review of Psychiatry. 1994;1(5):253-265. https://doi.org/10.3109/10673229409017088
  12. Van der Kolk BA. The body keeps the score : brain, mind, and body in the healing of trauma. New York, NY, USA: Viking Penguin; 2014. ISBN: 978-1-101-60830-2
  13. Melchior M, Poisbeau P. Conséquences des perturbations périnatales sur les réponses douloureuses. Douleurs : Evaluation – Diagnostic – Traitement. 2015;16(2):77-85. https://doi.org/10.1016/j.douler.2015.02.007
  14. Puchalski M, Hummel P. The reality of neonatal pain. Advances in neonatal care : official journal of the National Association of Neonatal Nurses. 2002;2(5):233-244; quiz 245-237. https://doi.org/10.1016/s1536-0903(02)80059-5
  15. Raper J, Alvarado MC, Murphy KL, Baxter MG. Multiple Anesthetic Exposure in Infant Monkeys Alters Emotional Reactivity to an Acute Stressor. Anesthesiology. 2015;123(5):1084-1092. https://doi.org/10.1097/aln.0000000000000851
  16. Salaün J-P, Poirel N, Dahmani S, Chagnot A, Gakuba C, Ali C, et al. Preventing the Long-term Effects of General Anesthesia on the Developing Brain: How Translational Research can Contribute. Neuroscience. 2021;461:172-179. https://doi.org/10.1016/j.neuroscience.2021.02.029
  17. Schneuer FJ, Bentley JP, Davidson AJ, Holland Andrew J, Badawi N, Martin AJ, et al. The impact of general anesthesia on child development and school performance: a population-based study. Pediatric Anesthesia. 2018;28(6):528-536. https://doi.org/10.1111/pan.13390
  18. SmartTots – International Anesthesia Research Society (IARS). Consensus Statement on the Use of Anesthetics and Sedatives in Children – December 2012. San Francisco, CA , USA: IARS; 2012.
  19. SmartTots – International Anesthesia Research Society (IARS). Draft Revision to 2012 Consensus Statement Under Consideration – Consensus Statement on the Use of Anestetics and Sedative Drugs in Infants, Toddlers, and Preschool Children (Draft 2014 Revision), 2014 [geraadpleegd 26 februari 2015]. URL: http://www.smarttots.org/resources/consensus.html.
  20. Soriano SG, McCann ME. Is Anesthesia Bad for the Brain? Current Knowledge on the Impact of Anesthetics on the Developing Brain. Anesthesiology Clinics. 2020;38(3):477-492. https://doi.org/10.1016/j.anclin.2020.05.007
  21. Sun LS, Li G, Miller TLK, Salorio C, Byrne MW, Bellinger DC, et al. Association Between a Single General Anesthesia Exposure Before Age 36 Months and Neurocognitive Outcomes in Later Childhood. Jama. 2016;315(21):2312-2320. https://doi.org/10.1001/jama.2016.6967
  22. Taddio A, Katz J, Ilersich AL, Koren G. Effect of neonatal circumcision on pain response during subsequent routine vaccination. The Lancet. 1997;349(9052):599-603. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(96)10316-0
  23. U.S. Food and Drug Administration. Drug Safety Communications: FDA review results in new warnings about using general anesthetics and sedation drugs in young children and pregnant women. 2016. URL: http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm532356.htm.
  24. Walker SM. Pain in children: recent advances and ongoing challenges. British Journal of Anaesthesia. 2008;101(1):101-110. https://doi.org/10.1093/bja/aen097
  25. Walker SM. Long-term effects of neonatal pain. Seminars in Fetal and Neonatal Medicine. 2019;24(4):101005. https://doi.org/10.1016/j.siny.2019.04.005
  26. Ward CG, Hines SJ, Maxwell LG, McGowan FX, Sun LS. Neurotoxicity, general anesthesia in young children, and a survey of current pediatric anesthesia practice at US teaching institutions. Pediatric Anesthesia. 2016;26(1):60-65. https://doi.org/10.1111/pan.12814