MISVATTINGEN#15Bijvoeglijk naamwoord

  1. “Intersekse” is taalkundig een bijvoeglijk naamwoord, vergelijkbaar met “rood”.
  2. Het kan predicatief of attributief worden gebruikt, zoals “de vrouw is intersekse” of “de intersekse vrouw”.
  3. Het gebruiken van “intersekse” als zelfstandig naamwoord (de interseksen) staat bekend als reïficatie, ofwel verdingelijking.
  4. Deze verdingelijking kan leiden tot het verbergen van het normatieve aspect van het woord “intersekse”.
  5. Verdingelijking van mensen kan worden gezien als ontmenselijking.


Samengevat met AI en gecontroleerd door een redacteur.

HOOFDSTUK 15

Intersekse is een bijvoeglijk naamwoord

Er is verschil tussen rode wijnglazen en rodewijnglazen. Dat verschil is de reden waarom intersekse personen met een spatie wordt geschreven.

Taalkundig is intersekse een bijvoeglijk naamwoord. Daarmee is het eenzelfde soort woord als rood dat predicatief of attributief kan worden gebruikt:

predicatief attributief
de auto is rood de rode auto
de vrouw is intersekse de intersekse vrouw
de rodewijnglazen zijn groen de rode  (rood-gekleurde) wijnglazen zijn niet groen

Tabel 1       Bijvoeglijk naamwoord: predicatief en attributief

Zoals het bijvoeglijk naamwoord ‘rood’ hierboven feitelijk de betekenis heeft van ‘de auto heeft een rode kleur’, heeft het woord intersekse hierboven de betekenis van ‘de vrouw heeft een intersekse ervaring’.

Het gebruik van intersekse als zelfstandig naamwoord (de interseksen) wordt reïficatie (verdingelijking) genoemd; 1“De neiging is altijd sterk geweest om te geloven dat alles wat een naam kreeg een entiteit of ding moest zijn, met een eigen onafhankelijk bestaan; en als er geen echte entiteit kon worden gevonden die aan de naam voldeed, veronderstelden de mensen daarom niet dat er geen bestond, maar stelden zij zich voor dat het iets vreemds en mysterieus was, te hoog verheven om een voorwerp van zintuiglijk waarnemen te zijn.”, citaat van de Engelse politiek-filosoof/econoom John Stuart Mill uit Analysis of the Phenomena of the Human Mind (1829). 2Niet alleen intersekse mensen, maar ook het begrip intersekse kan worden verdingelijkt. ‘Definities’ van intersekse die gebaseerd zijn op hormonen, genen, gonaden en genitaliën zijn reïficaties van het in wezen abstracte begrip intersekse. Het vertalen van een abstract concept naar een ‘iets’ dat kan worden gezien of aangeraakt komt vaker voor: het concept liefde wordt gekoppeld aan het beeld van een hartje, de dood wordt voorgesteld door een skelet of een man met een zeis, vergeving door een man aan een kruis, goedheid door een aureool.. daarbij raakt het normatieve aspect van het woord intersekse verborgen.3De Britse filosoof en wiskundige Alfred North Whitehead (1861–1947) noemde reïficatie de ‘drogreden van misplaatste concreetheid’: het abstracte als het concrete zien. De Nederlandse emeritus hoogleraar wetenschapsonderzoek Trudy Dehue omschrijft hetzelfde verschijnsel in een medische omgeving als “Een stoornis vaststellen als een ding dat los bestaat van en vooraf gaat aan de criteria ervoor” [2]. Onderzoekers kunnen er belang hebben bij een gereïficeerde voorstelling van hun onderzoeksobject om zo de indruk te wekken dat ze zich met ‘echte ziekten’ bezig houden [1] Dit is onwenselijk omdat verdingelijking van mensen ook ontmenselijking is. 4Dat geldt natuurlijk niet alleen voor intersekse. Maar, bijvoorbeeld, ook voor het hebben van een beperking:
https://www.oneworld.nl/lezen/discriminatie/gehandicapte-is-geen-zelfstandig-naamwoord/

Standpunt NNID

Intersekse is een bijvoeglijk naamwoord

Intersekse is een bijvoeglijk naamwoord. Daarom zetten we tussen intersekse en woorden als mens, persoon, kind, man, vrouw, jongen, meisje altijd een spaties.

Wat mensen zeggen


  • Nog geen citaat
    He, wat jammer! Voor dit hoofdstuk hebben we geen passend citaat gevonden. We zoeken nog steeds deelnemers voor ons oral history-project Seksediversiteit in Nederland en Vlaanderen. Neem contact op met Miriam van der Have (info@nnid.nl) als je je verhaal wil delen. Misschien komt hier dan een citaat van jou te staan. [a]
    — NNID – 2023
  1. Helaas, dit hoofdstuk bevat nog geen citaten uit de praktijk.
Letterlijk citaat mensenrechtenparadigma
Letterlijk citaat Medisch paradigma
Uitspraak/aanbeveling/citaat mensenrechten institutie of – authoriteit
Citaat van boek  of (peer-reviewed) artikel, niet aan één auteur toe te wijzen,
ongeacht het paradigma
  1. van der Have M. Miriam over Vinger aan de Pols, DSDNederland.nl 2004 [bewerkt 2004 02/03; geraadpleegd 07/16 2013]. URL: http://dsdnederland.nl/verhalen/miriam-over-vinger-aan-de-pols.
  2. Tartaglia NR, Howell S, Sutherland A, Wilson R, Wilson L. A review of trisomy X (47,XXX). Orphanet Journal of Rare Diseases. 2010;5(1):8. https://doi.org/10.1186/1750-1172-5-8