Wat is intersekse?

Er zijn veel definities in omloop. De definitie die seksediversiteit.nl gebruikt, geeft iedereen voldoende ruimte om een eigen invulling te geven aan het begrip intersekse

Intersekse is de doorleefde ervaring van de sociaal-culturele gevolgen van het geboren worden met een lichaam dat niet past binnen de normatieve sociale constructie van man en vrouw.

Van de definitie die hier wordt genoemd, is een iets minder nauwkeurige versie afgeleid die beter bruikbaar is buiten de wetenschap:

De term intersekse verwijst naar de ervaringen van mensen die geboren zijn met een lichaam dat niet voldoet aan het beeld van man of vrouw zoals de maatschappij dat hanteert.

Soms is dat nog te abstract en daarom is er in Misvattingen over intersekse  een nog verder vereenvoudigde versie geïntroduceerd die, bijvoorbeeld, geschikt is voor scholieren:

Intersekse gaat over de ervaringen van mensen die geboren zijn met een lichaam dat niet overeenkomt met het beeld dat de meeste mensen hebben van man en vrouw.

De verkorte definities hebben als nadeel dat een ervaring niet hetzelfde is als de doorleefde ervaring; dit kan tot gevolg hebben dat mensen ten onrechte denken dat intersekse een keuze is.

Portret van meisje met sproeten en rood haar. Het meisje draagt een strooien hoed.

Heb je rood haar of ben je een ‘redhead’? Het is vaak een kwestie van persoonlijke voorkeur welke aanduiding je voor jezelf gebruikt.

Intersekse is niet iets wat je ‘bent’, maar wat je ‘hebt’ – net zoals je rood haar ‘hebt’ en niet rood haar ‘bent’. Je hebt dus een intersekse lichaam, net zoals je een grote of een kleine neus hebt. Hoewel de meeste intersekse mensen vinden dat intersekse geen identiteit is, zeggen ze vaak toch ‘ik ben intersekse’. Een aantal doet dat omdat hun ervaringen hebben bijgedragen aan hun identiteit. Anderen doen dat omdat ze de maatschappij willen laten weten dat zij ervaringen delen met ander intersekse mensen. En weer andere mensen doen het omdat ze vinden dat intersekse geen medisch probleem is, maar een maatschappelijk probleem. Een intersekse persoon heeft geen pijn, gaat er niet aan dood en is ook niet te genezen. Vandaar dat deze intersekse activisten sterk tegen het woord disorders in disorders of sex development zijn.

Intersekse is een variatie op de normen die (ten onrechte) gelden voor de ‘diagnose’ mannelijke sekse of vrouwelijke sekse. De norm voor ‘man’ is XY-chromosomen, penis, testes, testosteron en een bepaalde lichaamsbouw, terwijl de norm voor ‘vrouw’ uitgaat van XX-chromosomen, vagina, eierstokken en baarmoeder, oestrogeen en een andere lichaamsbouw. Toch worden er meisjes geboren met XY-chromosomen en jongens met XX-chromosomen. Of jongens met een vagina en meisjes met een clitoris die zo groot is, dat net zo goed van een kleine penis zou kunnen worden gesproken. In die laatste situaties denken artsen en ouders nog vaak dat chirurgisch ingrijpen noodzakelijk is. Toch is er in de meeste gevallen geen medische noodsituatie en wordt alleen om cosmetische redenen geopereerd. Op dat moment wordt intersekse gemedicaliseerd.