Seksediversiteit

Seksediversiteit. Het woord betekent dat het biologische geslacht een spectrum is met oneindig veel variaties. Sociologen, juristen, en biologen spreken van intersekse, terwijl medici en andere gezondheidswerkers het meestal hebben over DSD (Disorders/Differences of Sex Development). De woorden verschillen, toch gaan ze wél over dezelfde groep mensen. De woorden staan voor verschillende benaderingen van seksediversiteit. Voorstanders van de mensenrechtenbenadering (intersekse) gebruiken vaak dezelfde woorden als voorstanders van de medische benadering (DSD). Maar beide groepen spreken een andere taal. Op deze website wordt seksediversiteit van alle kanten belicht en wordt duidelijk aangegeven wat de verschillen tussen de mensenrechtenbenadering en de medische benadering zijn.

Wat weet jij over intersekse?

Test jezelf met de volgende vragen. Het antwoord wordt zichtbaar als je de cursor op het vragenkaartje zet. Vals spelen mag niet ;)

WAT?

Wat is intersekse?

Wat is intersekse?

De term intersekse verwijst naar de ervaringen van mensen die geboren zijn met een lichaam dat niet voldoet aan de normatieve definitie van man of vrouw zoals de maatschappij die hanteert.

HOEVEEL?

Hoeveel intersekse mensen zijn er in Nederland?

Aantal intersekse mensen

In Nederland wonen 190.000 mensen (dat is 1 op de 90 mensen) die een vorm van intersekse hebben. Dit getal is gebaseerd op Deens onderzoek uit 2019.

WAAR?

Waar zijn al die mensen?

Intersekse is onzichtbaar

Door schaamtegevoelens en stigmatisering kiezen de meeste intersekse mensen voor geheimhouding. Zij vertellen het aan (bijna) niemand, waardoor ze niet zichtbaar zijn in de maatschappij.

ZIE JE HET?

Kun je zien dat iemand intersekse is?

Nee, je ziet het niet

Intersekse mensen zien er uit als andere mensen. Experts kunnen soms lichamelijke kenmerken herkennen, maar meestal niet. Dikwijls is veel en kostbaar onderzoek nodig om vast te stellen of iemand intersekse is.

GESLACHTS...?

Wat zijn geslachtskenmerken?

Geslachtskenmerken

Geslachtskenmerken zijn de lichaamskenmerken die als ‘typisch’ mannelijk (penis en balzak) of vrouwelijk (schaamlippen en clitoris) worden beschouwd.

XX OF XY?

Bepalen chromosomen je geslacht?

Nee, niet bij intersekse

Er worden meisjes met XY-chromosomen en jongens met XX-chromosomen geboren. Maar ook worden meisjes geboren met alleen één X-chromosoom, en jongens met twee of meer X-chromosomen plus één Y-chromosoom. Iemands geslacht wordt door veel meer factoren bepaald dan alleen de geslachtschromosomen.

SEKSE VERPLICHT?

Moet je bij de geboorteaangifte een geslacht opgeven?

Niet altijd verplicht

Het is nu alleen voor intersekse kinderen waarbij het geslacht niet is kunnen vastgesteld toegestaan om bij de geboorteaangifte geen geslacht op te geven. Dit geldt dus maar voor een kleine groep van alle intersekse personen. Vanaf 2024/2025 wordt de geslachtsaanduiding niet meer geregistreerd op de identiteitskaart. Er zal nog wel een geslachtsaanduiding zichtbaar zijn op het paspoort.

PASPOORT?

Kun je een X in je paspoort krijgen?

X in je paspoort

In Nederland is de X als geslachtsaanduiding in het paspoort alleen mogelijk voor intersekse personen. Die X staat voor ‘sekse is niet kunnen worden vastgesteld’. Bij intersekse kinderen mag dit al bij de aangifte van de geboorte worden vastgelegd. Intersekse volwassenen kunnen M of V via de rechter wijzigen naar X.

DERDE SEKSE?

Is intersekse een 'derde sekse'?

Geen derde geslacht

De meeste intersekse mensen identificeren zichzelf als man of vrouw. Een relatief grote groep identificeert als non-binair. Vrijwel niemand wil dat intersekse wettelijk als een ‘derde sekse’ wordt erkend. Liever minder hokjes  dan meer hokjes.

ZIEKTE?

Is intersekse een ziekte?

Geen ziekte

Van intersekse zelf heb je geen pijn, je gaat er niet aan dood, en je bent ook niet te genezen. Wel gaat intersekse regelmatig gepaard met gezondheidsproblemen die los staan van je sekse en waarvoor gespecialiseerde medische hulp nodig is.

DSD?

Wat betekent DSD?

Medische aspecten

DSD staat voor Disorders/Differences of Sex Development. Het is de naam die artsen gebruiken voor de gezondheidsproblemen die gepaard kunnen gaan met intersekse. Omgekeerd kun je zeggen dat intersekse de naam is voor de sociale aspecten die gepaard gaan met DSD.

RECHTEN?

Waarom is het een mensenrechtenprobleem?

MENSENRECHTEN

Nog steeds ondergaan Nederlandse intersekse kinderen onnodige, niet-noodzakelijke medische behandelingen, zonder dat ze daar zelf toestemming voor hebben gegeven. Het doel van deze operaties is dat de kinderen beter passen binnen het hokje ‘man’ of ‘vrouw’. De VN, de Raad van Europa en het Europees Parlement vinden dat een schending van de (mensen)rechten van het kind.

  • Inleiding – Misvattingen over intersekse

    Inleiding van Misvattingen over intersekse. Deze pagina is een goede start voor wie wil weten waarom deze publicatie nodig is en biedt (via 'Direct naar argumenten in deze publicatie') snel toegang tot een groot aantal belangrijke hoofdstukken.

  • Mensen leunen tegen een muur en lezen vanaf papier en apparaten

    Publicaties

    Naast de websites NNID.nl en Seksediversiteit.nl publiceert NNID wetenschappelijk onderbouwde publicaties waarin de basis van het beleid van de stichting wordt besproken. De standpunten sluiten aan op de Verklaring van Malta en zijn het logische vervolg op die verklaring.

  • Jonge plant groeit uit een scheur in een verharde weg.

    Coming-out

    Dit artikel begint met een theoretische onderbouwing van de vraag waarom intersekse mensen niet zichtbaar zijn in de maatschappij en daarna wordt ingegaan op de vraag wat een coming-out nu nog in de weg staat.

  • "Silhouet van een vrouw die hardloopt tegen de achtergrond van een laagstaande zon, met een uitgestrekt waterlandschap en bergen op de horizon."

    Sport & Intersekse

    Vrouwelijke topsporters met een van nature hoog androgeenniveau, worden door die organisaties verplicht een medische behandeling te ondergaan voordat zij weer mogen meedoen aan de vrouwencompetitie. Inmiddels ligt deze eis onder vuur. Dat artsen die betrokken zijn bij de seksetest zich ook bemoeien met de medische behandeling van de sportvrouwen, is een bijkomend probleem.

  • Groep witte pionnen met één omgevallen opvallende rode pion in het midden.

    Sociale gevolgen

    Vaak wordt aangenomen dat weinig of geen data beschikbaar is over de sociale gevolgen van intersekse. Maar in medische publicaties wordt dergelijke informatie toch regelmatig gepubliceerd. Aangevuld met nieuw sociaalwetenschappelijk onderzoek ontstaat een steeds beter beeld van de sociale situatie van intersekse personen.

  • Tips voor intersekse-inclusieve organisaties

    In dit artikel wordt uitgelegd hoe een organisatie intersekse-inclusief kan werken, zelfs als er nog geen contact is gelegd met intersekse personen.

  • Auteurs van de Verklaring van Malta. Niet alle auteurs staan op de foto omdat het voor een aantal van hen niet veilig is om publiekelijk bekend te staan als betrokken bij het opstellen van deze verklaring.

    Malta Statement

    Original, English-language, version of the Malta Statement. This statement was drafted and adopted in 2013 by 30 international intersex organisations.

  • Steun je intersekse kind – Inhoudsopgave

    De eerste Engelstalige versie van Steun je intersekse kind is in 2018 geschreven en gepubliceerd door IGLYO, OII Europe, en EPA. De Nederlands versie is door NNID vertaald en aangepast aan de Nederlandse situatie. De online-versie bevat voetnoten, verwijzingen en referenties die niet zijn opgenomen in de pdf-versie.

  • Van chromosoom naar genenkaart

    Door de tijd heen is gebleken dat de definite van man en vrouw sterk afhankelijk is van de stand van de techniek op dat moment. In dit artikel wordt die geschiedenis gevolgd van de ideeën van Aristoteles tot aan het begin van de 21ste eeuw.